Дали е-цигарите доведуваат се повеќе луѓе да се откажат од пушењето цигари или пак тие ги поттикнуваат пушачите да продолжат да пушат?!
Можеби ќе звучи како реклама или анти реклама во зависност кој од која страна на тутунската индустрија се наоѓа, но најновите истражувања покажуваат дека електронските цигари можат да помогнат при откажување од цигарите и намалување на внесување на никотин во човечкиот организам.
Најновите податоци јасно покажуваат дека порастот на продажба на електронски цигари, е поврзана со зголемениот број на лица кои се откажуваат од пушењето и притоа сугерираат дека треба да се има полиберален пристап во законските регулативи во однос на електронските цигари.
Електронските цигари или испарители, се уреди со батерии кои вообичаено содржат течен никотин и обезбедуваат пареа кога се вдишуваат наместо чад. Користењето на електронска цигара често е познато и како „пуфкање“ со самото тоа што се користи и како замена за користењето на тутунски производи.
Британската добротворна организација ASH (Акција за пушењето и здравјето), вели дека е-цигарите се побезбедни од пушењето тутун. Додека „пуфкањето“ обезбедува никотин (супстанца на зависност), тоа го прави на побезбеден начин, без опасните хемикалии кои се поврзани со пушењето тутун, како што е например катранот.
Регулативите во врска со е-цигарите се различни во секоја земја. Во Велика Британија, тие се лиценцирани како помош при одвикнување од пушењето, но мора да доставуваат никотин на истиот начин како и постоечките терапии за замена на никотин и мора да поминат низ строги безбедносни стандарди. Во Австралија, пак тие се забранети ако содржат во себе никотин, додека во САД често се продаваат како рекреативен производ за да се одбегнат строгите регулативи за да се назначат како средство за одвикнување од пушењето.
Научната заедница е поделена во однос на користењето на е-цигарите: дали тие доведуваат се повеќе луѓе да се откажат од пушењето цигари или пак тие ги поттикнуваат пушачите да продолжат да пушат, бидејќи ја намалуваат можноста за итност при откажување од цигарите.
Еден аргумент е дека ако пушачите користат и е-цигари, тие само го одложуваат чекорот кон целосно откажување од цигарите, иако електронските цигари можат да им помогнат на некои луѓе да престанат со пушењето, влијанието врз населението може да биде негативно.
Публикација објавена во БМЈ (поранешен Британски медицински журнал) забележува дека имало забележителни дебати за е-цигарите, откако тие за прв пат се појавиле пред скоро една декада, велејќи дека тврдењата и контраставовите за ефикасноста на овие уреди за престанување со пушењето се базирани најчесто на шпекулации отколку на докази. Во меѓувреме користењето на е-цигарите е во постојан пораст. Во Велика Британија, на пример ASH проценува дека околу 2,9 милиони возрасни во моментот користат е-цигари, што е пораст за над 700.000 лица од 2012 година. Пораст на употребата на е-цигари е забележана и во САД. Најпрвин станало очигледно во 2010 година, за да има драматичен порат во 2014 година.
Истражувачите, стационирани во Калифорнија, подготвиле статија, објавена во БМЈ, за да дали испитаат зголемената употреба на е-цигарите во САД, довело до промена во уотребата на тутунски производи. Тие испитувале дали корисниците на е-цигари престанале со пушењето во поголема мерка од оние кои не користеле, а дали пушачите во 2014/2015 година престанале со пушење во повисок процент од оние во 2010/11 година. Тимот, предводен од Професорот Шу-Хонг Жу од Универзитетот во Калифорнија, испитувал податоци од пет студии направени меѓу 2001 и 2015 година. Тие идентификувале корисницие на е-цигари во 2014/15, како најголем репрезентативен примерок на корисници на е-цигари од населението во САД и стапките на престанување на оние кои престанале да пушат 12 месеци пред истражувањето. Во истажувањето биле опфатени 161.054 лица, од кои 22.548 биле активни пушачи и 2.136 кои неодамна престанале со пушењето. Од актуелните пушаци, 38,2 отсто пробале е-цигари, а од тие што престанале со пушењето, 49,3 проценти користеле е-цигари. Потоа истражувачите ги споредиле истражувањето со податоци од други истражувања кои биле направени четири години претходно, при што заклучиле дека корисниците на е-цигари се склони кон откажување , за разлика од оние кои не користеле е-цигари (65% во споредба на 40%), корисниците на е-цигари се склони да се откажат од пушењето за рок од 3 месеци и дека населението во САД кое престанало да пуши во 2014/15 година е поголемо за разлика од бројот кој престанал да пуши во 2010/11 година, односно таа бројка била зголемена за 350.000 лица кои престанале да пушат.
Во одговор на студијата, Професор Линда Баулд, професор по здравствена политика на Универзитетот од Стирлинг, забележува дека ова е најголемата опсервациона студија спроведена насекаде во светот, која го испитува трендот на престанувањето со пушењето кај возрасните кои користеле електронски цигари. Таа вели дека ваков сличен тренд е забележан и во Велика Британија, иако биле користени помал број на примероци. – Фактот дека моделите се слични во двете земји,кои дозволуваат употреба на е-цигари е важна. Тоа покажува дека е-цигарите имаат улога да дејствуваат да се забрза трендот кај пушењето и дека ова мора внимателно да се земе во предвид кај властите кои се уште забрануваат употреба на електронски цигари или пак ги прават тешко достапни за пушачите.
Најновото истражување на ASH од 2017 година, потврдува дека 52 насто од лицата кои користат електронски цигари во Велика Британија се поранешни пушачи
ASH исто така одговорил на студијата, велејќи дека откритијата е во линија со трендот во Велика Британија и ги забележуваат ставовите на организацијата дека пушачите кои користеле електронски цигари имаат поголема можност да се остажат од пушењето и да бидат поуспешни во тоа. Во најновото истражување на ASH од 2017 година, 52 насто од лицата кои користат електронски цигари се поранешни пушачи. Главната причина за поранешните пушачи е што се откажале од пушењето е „пуфкањето“. Дебора Арнот, извршен шеф на ASH вели дека пушачите треба да разберат дека е-цигарите се значително помалку штетни од пушењето тутун и одлуката да се префлат на „пуфкањето“ е добар избор кој може да им помогне да престанат со пушењето. Американската студија предводена од професорот Хонг Жу има одредени ограничуња. Прашањата кои ги користеле биле лимитирани, па така истражувачите не биле во можност да направат детална анализа, вклучувајќи го тука и влијанието на е-цигарите врз различни групи на население, како оние со најголема стапка на пушење. покрај тоа, на истражувачите им било тешко да ги прилагодат нивните откритија со други интервенции кои биле користени за време на истражувачкиот период. На пример во 2012 година во САД имало национална кампања со ТВ реклами за сериозни последици од користењето на тутунот, а во 2009 година, пак имало големо покачување на федералните даноци за производите од тутун.
Д-р Џејми Хартман-Бојси, постар истражувач за здравствени однесувања на Оксфорд Универзитетот вели дека ваквите истражувања имаат одредени ограничувања, а главното е што тешко може да се утврди, на пример е дали електронските цигари предизвикале луѓето да се откажат од пушењето или е нешто друго што ги натерало корисниците на е-цигари да го направат тоа. меѓутоа вели Хартман-Бојси е дека наодите од оваа студија се ветувачки и дека заедно со докази од други студии, даваат до знаење дека електронските цигари со никотин можат да им помогнат на луѓето да престанат да пушат.
