Како и во бременоста така и пред зачнувањето често се користат суплементи, екстракти од некои традиционални билки, витамини и минерали. Тие помагаат за зголемување на фертилноста, а исто така и за одржување на здрава бременост. При недостиг на некои минерали и витамини во организмот, можни се проблеми во зачнувањето, во текот на бременоста, па дури и спонтани абортуси и други компликации во текот на бременоста.
Одредени витамини и минерали, исто така, имаат позитивно влијание врз фертилноста кај двата пола и се препорачуваат како пред зачнувањето така и во текот на бременоста кај трудниците. Тоа се витаминот Е, селен, цинк, железо, јод, бакар, фолна киселина, витамин Д, витамини од групата Б и други. Понекогаш нивниот внес со исхраната не е доволен и се препорачува да се користат и суплементи, препарати со витамини и минерали како дополнување на исхраната, во кои се содржани оптималните потребни дневни дози од овие витамини и минерали како пред забременувањето така и во текот на бременоста. По зачнувањето и во текот на бременоста, при растот и развојот на плодот, потребите за некои витамини и минерали се повеќекратно зголемени.
Фолната киселина спаѓа во групата на Б-витамини и е потребна за раст и развој на плодот, за нервниот систем на плодот – развој на неврална туба, хематопоезата, спречувањето спонтани абортуси и за подобрување на циркулацијата. Потребните дневни дози на фолна киселина во текот на бременоста се околу 400 мцг и пожелно е со нејзината примена да се започне и неколку месеци пред забременувањето, во текот на целата бременост, а особено во периодот на органогенезата во првиот триместар од бременоста. Пожелни се препарати што содржат фолна киселина во активен облик, бидејќи некои трудници не можат да ја конвертираат фолната киселина во нејзината активна метилирана форма. Една од најчестите тромбофилии која е причина за спонтани абортуси и неразвивање на плодот е поврзана со нарушувањето во генот за искористување на фолната киселина и нејзино претворање во активна метилирана форма. Пожелни се и препарати што содржат и јод, особено во почетокот на бременоста, кој е неопходен за правилно функционирање на тироидната жлезда и лачењето на хормонот тироксин, кој е неопходен за раст и развој на сите ткива во организмот и се зголемува неговото лачење во текот на бременоста. Недостигот на јод и тироидни хормони во бременоста може да предизвика невролошки и интелектуални нарушувања кај плодот.
Преостанатите витамини од групата Б се неопходни во текот на бременоста за сите зголемени метаболни процеси, ензиматски процеси и раст и развој на плодот. За делбата на клетките, создавањето и развојот на ткивата и органите кај фетусот, потребен е зголемен внес на витамин Б12, кој учествува во синтезата на ДНК и делбата на клетките, хематопоезата и невролошкиот развој, како и на витамините Б1, Б2, Б6, ниацин и биотин. Витамин Ц е неопходен за растот на клетките и создавањето колаген, циркулацијата, имунитетот и хемостазата кај плодот и мајката.
Потребите за железо се и до десет пати зголемени во текот на бременоста и се зголемуваат со напредување на бременоста. Во првиот триместар дневните потреби од ресорбирано железо се околу 1 мг, додека во третиот триместар со растот и развојот на плодот се зголемуваат и до 8-9 мг на ден. Железото учествува во хематопоезата и создавањето на хемоглобинот во еритроцитите, што е основа за пренесување и збогатување со кислород на ткивата и органите кај плодот, кој се зголемува со развојот на фетусот. Исто така, учествува и во хематопоезата и кај трудниците, кои во текот на бременоста поради зголемените потреби од железо при развојот на плодот, многу често страдаат и од анемија.
Квалитетните додатоци од минерали и витамини го одржуваат здравјето на трудницата, ги намалуваат компликациите во бременоста и го помагаат правилниот раст и развој на плодот, и овозможуваат раѓање на здраво потомство.
Мр.Фарм Соња Пецевска