anksioznost_image
Споделете со пријателите!

Претерана плашливост и загриженост, чувство на внатрешна напнатост и немир, ослабена концентрација, раздразливост, зголемена чувствителност на бучава, лесно заморување, слаба меморија се само некој од симптомите кои може да се појават при анксиозност
Анксиозноста е непријатна состојба на општа возбуденост, нејасен страв без очигледен надворешен повод, или ужасно очекување дека нешто лошо ќе се случи. Анксиозноста се манифестира преку повеќе физички и психички симптоми кои се доживуваат како многу непријатни, а често се јавува во комбинација со други болести, особено со депресија.

Анксиозноста е аларм, кој укажува дека лицето не е во состојба да ги потисне и контролира чувствата кои претходно се потиснати

Анксиозноста може да се појави во различни форми и да се манифестира на различни начини. На пример: напади на паника, сите видови на фобии (агорафобија, страв од пајаци, висини, итн), генерализирано анксиозно растројство (т.е. претерана грижа). Здравствена анксиозност (т.е. Стравот од смрт и болест.), опсесивно – компулсивно нарушување (постојано повторување на застрашувачки мисли и ритуали кои луѓето ги прават за да ги намали симптомите на страв), социјалната анксиозност (страв од јавно говорење, срамежливост во комуникација), несоница (проблеми со заспивање, плиток сон, рано будење итн), посесивност, сексуални проблеми (еректилна дисфункција, предвремена ејакулација, аноргазмија), психосоматски симптоми (дигестивни проблеми, главоболка, висок крвен притисок, висок холестерол, астма, чиреви, итн). Иако сите овие проблеми се различни во нивната основа може да стои истата причина – анксиозност.

Зошто генерално се јавува вознемиреност?

Анксиозноста е аларм, кој укажува дека лицето не е во состојба да ги потисне и контролира чувствата кои претходно се потиснати. Тоа може да биде: страв, тага, лутина, беспомошност итн. Немирот е само сигнал дека лицето веќе не може да се справи со потиснатите чувства во текот на животот.

Поимот анксиозност често се поистоветува со поимот страв. Но, постојат разлики.

Кај стравот опасноста е рационална, бидејќи објектот или појавата свесно се перцепираат и можат да се идентификуваат, додека кај анксиозноста не постои свесно перцепиран објект или извор на појавата што предизвикува опасност. Изворот на опасноста е во чувството на очекувањето да се случи нешто непријатно, нешто опасно. Неограничените можности за замислување на идните појави“ се „гориво“ за аксиозноста.

Што се однесува до времетраењето кое ги прави различни стравот и анксиозноста, се мисли дека стравот трае кратко и исчезнува во моментот кога личноста ја совладува или ја избегнува опасноста. Анксиозноста по правило е долготрајна и таа се повторува почесто, независно од просторот и времето.

Симптоми на анксиозност

Психолошките симптоми на анксиозноста се претерана плашливост и загриженост, чувство на внатрешна напнатост и немир, ослабена концентрација, раздразливост, зголемена чувствителност на бучава, лесно заморување, слаба меморија која често е резултат на намаленото внимание и концентрација. Телесните симптоми на анксиозноста се забрзана работа на срцето, тешко дишење, чувство на недостаток на воздух, стегање во градите, сува уста, потешкотии во голтањето („кнедла во грлото“), зголемено потење на дланките, често мокрење, вртоглавица, „пеперутки“ во стомакот, болки во мускулите, ослабена сексуална желба, треперење на целото тело. Присутни се и пореметувања во однесувањето: чувство на блокираност, преувеличување на доживувањата, тешкотии во спиењето во смисла на несоница, често будење или пак ноќни кошмари.

Прочитајте:  Сперматозоидите - ново оружје за борба против рак

Ако кај една личност се присутни повеќето од овие симптоми повеќе од шест месеци, најверојатно таа личност страда од анксиозно пореметување. Возрасните со ова нарушување често се загрижени за секојдневниот живот, за одговорностите на работното место, финансиите, за здравјето на своите најблиски, се мачат со катастрофични предвидувања во врска со своите најблиски. Анксиозна личност е облеана со неодреден, ирационален страв со кој се парализира во своето функционирање, а се јавува и силно чувство на немоќ.

Лекувањето на анксиозноста вклучува лекови, психотерапевтски третман без лекови, како и некои други процедури. Најчесто се спроведува комбинирана терапија, со примена на индивидуален пристап.

  • анксиолитици, како: диазепам, оксазепам, бромазепам, алпразолам, лоразепам итн.
  • антидепресивите, од кои честа примена во долгорочниот третман на анксиозноста имаат SSRI (селективни инхибитори на повторно преземање серотонин), како што се: флувоксамин, сертралин, пароксетин, циталопрам и есциталопрам. Други антидепресиви кои се користат во лекувањето на анксиозноста се миртазапин и венлафаксин.
„Во поново време, помалку застапени во лекувањето на анксиозноста се трицикличните антидепресиви“

Во третманот на анксиозноста се применува и когнитивно-бихејвиорална терапија, која вклучува посебни техники на опуштање, на позитивно размислување, на когнитивно реструктурирање и развивање на социјалните вештини. Исто така, во третманот на анксиозноста се применува и индивидуална психотерапија, како: динамична психотерапија, супоративна психотерапија, групна психотерапија итн. Целта на психотерапијата е да се зајакне егото на пациентот и да се обезбеди приспособување кон промените во реалниот свет. Притоа, во динамичната психотерапија, на пациентот му се поставува некој проблем, а психотерапевтот му укажува на пациентот постојана грижа. Супоративната психотерапија  се применува при лесни анксиозни нарушувања, во акутни емоционални кризи или кога другите форми на третман не постигнале поголеми резултати. Групната психотерапија е наменета за лица со ниска самодоверба, проблеми во комуникацијата и тешкотии во контролата на реакциите. Автогениот тренинг е систем на вежби за физичка и ментална релаксација, со цел да се постигне контрола на автономниот нервен систем, а се применуваат и техники на визуелизација на пријатни ситуации.

Единствениот начин да се справиме со анксиозноста е да престанеме да се спротивставуваме и да се соочиме со неа без отпор и анализа. Секогаш кога се обидуваме да ја контролираме анксиозноста, таа не контролира нас. Буда рекол: „Она на кое му се спротивставуваш тоа стануваш“.


Споделете со пријателите!