Интервју со Д-р Димитар Стровјаноски, специјалист по урологија
Инконтиненцијата, или неможноста за контрола на мокрењето, претставува чест проблем кај повозрасните лица и ги зафаќа двата пола. За можните симптоми, поврзаноста со менопаузата и нејзин третман, разговаравме со Д-р Димитар Стровјаноски. Тој ни открива дали постои поврзаност меѓу БХП и уринарна инконтиненција и дава практични совети за младите и за насоки на делување кај пациентите кои патат од уринарна инконтиненција.
Што е уринарна инконтиненција, зошто настанува, и кои се ризик фактори и ризични групи на пациенти?
Инконтиненцијата е неспособост за контрола на мокрење. Тоа е неволно испуштање или излегување на урината од телото. Се јавува при кашлање, кивање, трчање, дигање на тешки предмети, брза промена на положбата на телото (на пример: при брзо станување) или при други физички активности. Причина за настанувањето на овој проблем е некоординираната работа на мускулите на мочниот меур и мускулот стегач (сфинктер) на мочниот канал.
Во најголем број на случаи мускулот стегач на мочниот канал е под контрола на нашата волја и ние го стегаме и го опуштаме.
На тој начин е можно да го контролираме почетокот на мокрењето и да го одложиме доколку се наоѓаме во неадекватна ситуација. Знаејќи го ова, произлегуваат и ризик факторите и ризичната група на пациенти пред сè постари лица, каде мускулот стегач и неговата инервација станале некомпетентни за одржување на континентноста на моч, но и пациенти со зголемена простата, жени со тешки породувања, изложени и на тешка физичка работа, пациенти по тешки операции во малата карлица, дијабетес, после зрачење итн.
Зачестеност на уринарна инконтиненција според возраст и пол?
Со напредната возраст се зголемува и зачестеноста на инконтиненцијата, особено по 60 тата година, особено кај понежниот пол, пред сè поради анатомските разлики со мажите, краткиот мочен канал, послабата мускулатура и хормонските промени по завршувањето на климактериумот.
Како да биде препознаена уринарна инконтиненција-симптоми?
Симптомите често „излегуваат на виделина“ па инконтиненцијата се препознава со мокар долен веш, непријатна миризба и психолошки промени кај пациентите и ограничени социјални контакти. Ова е во однос на препознавање од страна на најблиските и матичниот доктор, додека секој свесен пациент инконтиненцијата веднаш ја препознава со „несакано бегање на водата (урината) од телото“.
Каква е поврзаноста меѓу менопаузата и уринарна инконтиненција?
Менопаузата, односно отсуството или недоволното присуство на женски хормони, кај жените доведува и до промени на вагината, мочниот канал и врз мускулатурата, кои се заслужни за појава на инконтиненција, особено кај ризичните групи.
Има ли поврзаност меѓу БХП и уринарна инконтиненција?
БПХ пак, во поодминатите стадиуми на болеста, нетретирана медикаментозно и оперативно, исто така носи ризик од инконтиненција кај мажите. Мочниот меур во поодминатите фази се однесува како „преполна чаша“ на која се дотура вода (урина од бубрезите) па доаѓа до „прелевање на преполната чаша“ односно континуирано мокрење. Но и во пораните фази при физички напор може да дојде до несакано испуштање на помали или поголеми количества на урина, бидејќи мочниот меур е недоволно испразнет, а неговата мускулатура добила зголемен притисок од околината (стомакот и неговата мускулатура) при кашлица, кивање, зголемена телесна тежина и интензивен напор, а мускулот стегач не може да ја задржи урината при тој зголемен притисок.
Како до успешен третман на уринарна инконтиненција?
Успешниот третман најчесто зависи од точната дијагноза т.е. од изнаоѓање на вистинските причини за инконтиненцијата. Некогаш се потребни сите познати дијагностички методи за наоѓање на причините, но почесто брзо се доаѓа до вистинската дијагноза со добра анамнеза и преглед, пред сè на карличните органи и мускулатурата.
Кога велам добра анамнеза, мислам и на распрашување за други болести, на пример шеќерна болест, покачен крвен притисок, инфекции на мочните патишта, алкохолизам но и фармаколошка анамнеза, т.е кои лекови ги употребува пациентот.
Успешен третман не е ниту препишување на уринарни влошки и папмперс. Правилен третман на основната болест, може да доведе и до лекување на инконтиненцијата; на пример лекување на хроничниот опструктивен бронхит, шеќерната болест, хипертензијата, дебелината и др. Третманот пак на некои форми на стрес инконтиненција е исклучиво оперативен, но третманот на мешаниот тип и ургентната инконтиненција е можен со моќни и успешни за третман-медикаменти кои за жал не се на позитивната листа на лекови кај нас, а се достапни во нашите аптеки.
Ваш совет до пациентите: како да се подобри квалитетот на живот на пациентите со уринарна инконтиненција?
Советот до младите е да водат умерен живот, без злоупотреба на жестоки и газирани пијалоци, како и здрава исхрана без конзерванси и надразнителни додатоци за да не бидат пациенти прерано. Истиот совет важи и за пациентите и секако, рано јавување на лекар по првите симптоми! Секако дека квалитетот на животот најмногу зависи и од правилниот третман, но за жал и од можностите на пациентите, односно дали социјално-економските услови во кои живеат им овозможуваат правилен третман!
Повеќе интервјуа на следниов линк
