AРТИЧОКА (Cynara scolimud) – високо ценета и до ден денес, сѐ уште престижна храна
Денес се користи за лекување на разни медицински состојби, вклучувајќи жолтица, диспепсија и хронична албумининурија.
Постојат повеќе од четириесет видови на артичока. Таа расте на Медитеранот и е далеку позната по своите лековити дејства. За лековитите својства првенствено се заслужни лисјата и коренот т.е свежиот сок од оваа билка.
Артичоката во големи количини содржи антиоксиданти, цинарин, силимарин, и ферулна киселина, а во мали количини бета каротен, лутеин и зеаксантин.
Не може да се јаде сирова, бидејќи е тешка за варење, но сварена и зачинета е првокласен кулинарски деликатес за сите гурмани. Најдобро е да се јаде веднаш штом е приготвена – во никој случај не е препорачливо да се остави за следниот ден, бидејќи со стоење (дури и во ладна вода) брзо оксидира, а во неа можат да се создадат токсични супстанции.
Во 100 гр артичока има околу 80 % вода, 14% јаглехидрати, 3% белковини, 2% минерали, витамини и масти во минимални количини. Добар извор е на фолна киселина и витамини, како C, К и B. Од минералите, најзастапени се бакар, калциум, железо, калиум, магнезиум и фосфор.
Добро е познато дека неправилната исхрана, физичката неактивност и дебелината се главните виновници за хиперхолестеринемија. Неправилната исхрана, односно исхраната богата со масти, особено од животинско потекло, а сиромашна со овошје, зеленчук и интегрални житарици е еден од најзначјните и најчести ризик фактори за развој на хиперхолестеролемија. Кај веќе дијагностицирана хиперхолестеринемија, честопати се започнува со медикаментозна терапија, односно третман со хемиски лекови наречени „ статини “. Сепак, постојат повеќе начини со кои може да се започне третманот на хиперхолестеринемија. Еден од нив, примарен и особено важен, е промена на хигиенско – диететскиот режим со кој пациентите ќе внимаваат на изборот на храната и количината на самата храна која што ја внесуваат.
Неодамнешните наоди поврзани со артичоката, се ги потврдуваат нејзините ефектите врз липидниот метаболизам, црниот дроб и гастроинтестиналниот тракт. Многу студии веќе потврдија дека листовите од артичока го стимулираат производството на жолчка, што е од суштинско значење за регулација на триглицеридите и холестеролот. Артичоката ефикасно го намалува лошиот холестерол и го зголемува нивото на добар HDL холестерол, што е нејзино особено значајно терапевтско својство.
Имено, растителните екстракти кои помагаат во корекцијата на холестеролот се поделени на оние кои ја намалуваат биосинтезата на холестеролот (монаколини), растенија кои, како активни соединенија, содржат фитостероли чија улога е да ја намалат апсорпцијата на холестеролот, и растенијата кои делуваат на метаболизмот на јаглени хидрати. Имено, монаколините имаат фармаколошко дејство слично на синтетичкиот ловастатин кој ги блокира ензимите на црниот дроб кои помагаат во производство на холестерол. Артичоката работи на принцип на инхибиција на HMG-CoA редуктаза, намалувајќи ја синтезата на холестеролот во црниот дроб и истовремено зголемувајќи го производството на жолчната секреција. Поради специфичните механизми на дејство, може да се очекува идна широка употреба на екстрактот од артичока за спречување на артериосклероза и нејзина успешна превенција.
Поради тоа што веќе се идентификувани активните состојки одговорни за главните ефекти на артичоката, во серии на различни молекуларни, клеточни и in vivo тестови, се потврдува фактот дека екстрактите од листот од артичока, покажуваат антиоксидативни, хепатопротективни, холеретични и антихолетистични ефекти, како и инхибиција на дејствата на биосинтезата на холестеролот и оксидацијата на ЛДЛ.
СЕГА ДОСТАПНА, ВАША ПРИРОДНА ДЕТОКС ТЕРАПИЈА!
