20 Oктомври – Светски ден за борба против остеопорозата

До 2050 год. се смета дека фрактурите на колковите кај мажите би се зголемиле до 310%, додека кај жените до 240%

Денес е интернационалниот ден за борба против остеопорозата, тивката болест којашто се манифестира со фрактури на ‘рбетниот столб, колковите и половината. Многу луѓе во светот страдаат од ова заболување коешто не бира пол или возраст кога да нападне. На денешен ден се одбележува секојдневната борба против остеопорозата којашто трае 365 денови во годината, од кои секој ден, преку многубројни кампањи креирани од организации и здруженија, луѓето во светот сè поактивно ја подигнуваат глобалната свест за оваа болест.

Факти за остеопорозата

• Остеопорозата е заболување на коските коешто предизвикува коските да станат тенки и кршливи, што ја намалува нивната цврстина и го зголемува ризикот од скршеници.
• Најчестите делови од телото коишто страдаат од остеопоротични скршеници се зглобовите, ‘рбетот, колковите и половината.
• Не постои една единствена причина за појава на остеопороза.
• Остеопорозата може да се појави на било која возраст.
• Од остеопороза може да заболат и мажите и жените.
• Остеопорозата е позната и како „тивок крадец“ бидејќи тивко и без видливи знаци го напаѓа телото и ја намалува густината на коските и сè додека не се манифестира со скршеница, индивидуата е несвесна за заболувањето.
• Остеопорозата исто така е позната како педијатриска болест со геријатриски последици.
• Развојот на цврсти коски во периодот на детството и адолесценцијата можеби е најдобрата одбрана против појавата на остеопороза подоцна во животот.
• Максималниот и правилен развој и растење на коските се комплетира на рана возраст, од 16 – 20 години кај девојките и од 20 – 25 години кај момчињата.
• Физичката неактивност и постојаното седење се ризични фактори за развивање на остеопороза.

Статистики за остеопорозата во светот

• Остеопорозата предизвикува повеќе од 8,9 милиони фрактури годишно, односно една скршеница на секои 3 секунди.
• Од остеопороза страдаат до 200 милиони жени во светот – околу 1/10 жени на возраст од 60 год., 1/5 жени на возраст од 70 год., 2/5 жени на возраст од 80 год. и 2/3 жени на возраст од 90 год.
• Една од три жени на возраст над 50 год. и еден од пет мажи страда од остеопоротични фрактури.
• Намалувањето од 10% од коскената густина кај пршлените може двојно да го зголеми ризикот од фрактури на ‘рбетниот столб, додека намалувањето од 10% од коскената густина во колковите може за 2,5 пати да го зголеми ризикот од скршеници на колковите.
• Во споредба со 1990 год. до 2050 год. се смета дека фрактурите на колковите кај мажите би се зголемиле до 310%, додека кај жените до 240%.
• Жените на возраст над 45 години почесто и подолго остануваат во болница заради заболување од остеопороза од било која друга болест, вклучувајќи го дијабетесот, ракот на дојка и срцевиот удар.
• Најголем дел од индивидуите со голем ризик за остеопороза (околу 80%) и коишто веќе имале барем една остеопоротична фрактура не се ниту идентификувани, ниту пак, третирани.

Лекување и превенција на остеопорозата кај сите возрасти

Физичка активност

• Зајакнување на грбните мускули може да помогне во намалувањето на ризикот за фрактури на ‘рбетниот столб.
• Почесто движење и пешачење и истовремено помалку часови поминати во седечка положба, може значително да го намалат ризикот од скршеници на колковите.
• Вежби за стабилност и рамнотежа помагаат за третирање на остеопорозата.
• Вежби за флексибилност помагаат во третирање на остеопорозата.
• Умерено трчање и скокање, како и други интензивни спортски активности може да го намалат ризикот за фрактури.
• Нивото на густината на коските кај жените во пост-менопауза може да се одржува и зголемува преку терапевтски вежби.

Исхрана

• Суплементи на калциум кај жените во постменопауза може да имаат позитивен ефект на зголемувањето на коскената густина.
• Кај повозрасните мажи и жени коишто редовно консумираат суплементи на калциум и витамин Д е помал ризикот за намалување на густината на коските и за остеопоротични фрактури.
• Соодветното внесување на калциум во раниот период на детството влијае позитивно на развојот и формирањето на коските кај децата.
• Добрата исхрана со многу витамини и минерали игра важна улога во успешното лекување на остеопорозата.
• Лошата исхрана и недостатокот на витамини и минерали кај постарите луѓе влијае негативно на третирањето на остеопорозата бидејќи го забавува процесот на заздравување на фрактурите.
• Се смета дека интолеранцијата на лактоза може да влијае на намалувањето на густината на коските и на зголемување на ризикот од остеопоротични фрактури заради намаленото ниво на калциум.
• Се смета дека умерената консумација на алкохол не влијае негативно на коските, додека хроничната употреба е штетна за коските бидејќи алкохолот е токсичен за коскените клетки што ги формираат коските.