Неквалитетното ноќно спиење -причина за многу здравствени проблеми!
Во есенско – зимските месеци, количината на сончеви зраци е значајно помала, деновите се кратки и сиви и често сме лошо расположени. Во овој период кај многу од нас доаѓа до нарушување на нормалната секреција на мелатонин (хормонот одговорен за спиење) поради што чувствуваме поспаност во текот на денот и несоница во текот на ноќта. За жал луѓето се повеќе го запоставуваат фактот за круцијалното значење на сонот по однос на нашето здравје. Давајќи приоритет на нештата кои го преокупираат нашето секојдневие и живот доаѓаме во фаза на неквалитетно ноќно спиење кое е причина за многу здравствени проблеми.Како да препознаеме дека имаме проблеми со спиењето?
Иако проблемот со неспиење е лесно воочлив за секој човек сепак инцидентни епизоди на лош сон не треба да не загрижуваат. Можеме да зборуваме за проблем со несоница доколку пациентот има еден или повеќе од следниве проблеми:
- Потребно подолго време за заспивање од 30 минути;
- Будење во текот на ноќта повеќе од 3 пати;
- Рано будење без можност повторно да се заспие;
- Спиење помалку од 6 часа;
- Слаб квалитет на спиењето;
- Постоење на дневна поспаност, замор, напнатост, раздразливост, потешкотии во концентрацијата;
- Нарушена способност за извршување на нормалните активности;
- Анксиозност пред спиење.
Кои се најчести причини и ризик фактори за појава на несоница?
Бројни се факторите кои влијаат на нашиот сон и многу често причините за несоница лежат токму во нашиот животен стил:
- Прекумерна употреба на стимуланси: кофеин (кафе, чај, енергетски пијалоци), никотин (цигари), алкохол, други стимулатори (кокаин, амфетамин, арипипразол);
- Стрес, страв, динамичен стил на живот, работа во ноќни смени;
- Хормонални промени (ПМС, климакс, хипертироидеа);
- Психјатриски заболувања (Биполарни заболувања, депресија, ПТСР, ГАР, АДХД, Деменција, Шизофренија). Над 50% од сите несоници отпаѓаат на психијатриски болести;
- Други заболувања и болка.
Како да се превенираат и намалат проблемите поврзани со спиењето?
Со цел да се подобри квалитетот на нашиот сон во прв план е важно да имаме соодветен хигиенодиететски режим:
- Одење на спиење во одредено време;
- Укинување на попладневно спиење;
- Да се избегнува кафе, кока кола, руски чај, енергетски пијалоци, цигари и прекумерна употреба на алкохол пред спиење;
- Да се спие во мирна соба, удобна постела, темна просторија;
- Програми на вежбање – придржување до извесен план на вежбање, придонесува за попуштање на напнатоста и враќање на самодовербата;
- Да не се вежба најмалку 2 часа пред спиење;
- Да не се користат електронски уреди пред спиење (ТВ, лап топ, таблет, PC, мобилен);
- Наместо тоа да се прочита книга или да се слуша релаксирачка музика.
Доколку промените во животниот стил не ги дадат саканите резултати може да примениме и природни продукти, најдобро на база на мелатонин (во количина од 1-5мг) и/или растителни екстракти од валеријана и маточина кои помагаат за смирување и полесно паѓање во мирен целовечерен сон.