Пчелниот отров содржи протеини кои влијаат на клетките на кожата и имунолошкиот систем што резултираат со локализирана реакција – болка и оток на местото на каснување.
За повеќето луѓе убодот од пчела предизвикува само привремена болка и иритација на местото каде што е испуштено осилото. За други, убодот од пчела може да предизвика алергиска реакција која може да се манифестира со различен тип на симптоми што варираат од слаби до тешки. Во екстремни случаи, осилото од пчела може да предизвика анафилакса – состојба којашто е опасна по живот.
Според „Journal of Asthma and Allergy“, околу 5 до 7,5 отсто од луѓето ќе доживеат тешка алергиска реакција на убод од инсект во своите животи. Кај пчеларите овој ризик се зголемува до 32 отсто. Кај многумина убодите од инсекти може да предизвикаат блага до умерена алергиска реакција во форма на локализирано црвенило и оток. За мал дел од луѓето алергиската реакција може да биде многу потешка и да бара итна медицинска помош. Фаталните реакции од убод од инсекти се поретки.
Сепак, отровот на пчелите, осите и стршените има тенденција да предизвика тешки реакции кај оние коишто се алергични. Пчелите и осите може да предизвикаат системски алергиски реакции кои се шират низ целото тело, вклучувајќи ја и кожата и респираторниот систем.
Како да знаете дали сте алергични на убоди од пчели?
Алергиите на убод од пчела може да варираат од благи до тешки. Во помалку тешки случаи, алергиската реакција се јавува околу местото на осилото. Во потешки случаи, реакцијата влијае на другите делови од телото.
Кога пчелата каснува нејзиното осило се откинува од телото и останува во кожата. Отровот што се наоѓа во осилото се ослободува до една минута откако пчелата го забодува осилото. Пчелниот отров содржи протеини кои влијаат на клетките на кожата и имунолошкиот систем што резултираат со локализирана реакција – болка и оток на местото на каснување, дури и ако лицето не е алергично на отровот.
Кај оние коишто се алергични на убодот од пчела, отровот може да предизвика потешка реакција на имунолошкиот систем. Овие луѓе може да немаат алергиска реакција по првото каснување, но може да имаат веќе на второто каснување.
Кај лицата со алергија, убодот од пчела предизвикува имунолошкиот систем да произведува антитела наречени Имуноглобулин Е (IgE). Обично IgE го штитат телото од опасни материи, како што се вирусите и паразитите. Сепак, како одговор на осилото, телото произведува IgE што предизвикува имунолошки одговор, како што е осипот, отокот и проблеми со респираторниот систем.
Симптоми на алергија на убод од пчела
Симптомите на алергија на пчелин отров е различен во зависност од степенот на алергија кај лицето. Едно лице може да има блага, умерена или тешка реакција по кратко време откако ќе го касне пчела.
Оттука се претпочита да се знаат симптомите поврзани со различните степени на алергиска реакција, за лицето да може да добие соодветен третман.
Лесна алергиска реакција
Поголемиот дел од симптомите на пчела се лесни и не бараат медицинска помош. Тие се ограничени на местото на каде што е испуштено осилото и вклучуваат:
- остра болка;
- црвенило и осип на кожата;
- отекување на местото на каснување.
Умерена алергиска реакција
Кај лицата со умерена алергија на пчела телото дава посилен одговор на пчелниот отров наречен голема локална реакција (LLR). Во овие случаи, симптомите може да потраат една недела до целосно лекување и вклучуваат:
- потешко црвенило околу местото на каснување;
- оток кој може постепено да се зголемува со големина до дијаметар од 10 цм или повеќе во период од 24-48 часа.
Ако некое лице доживее голема локална реакција постои ризик од 5 до 10 отсто дека во иднина ќе развие системска реакција на убод од пчела.
Тешка алергиска реакција
Кај некои лица убодот од пчела може да предизвика анафилакса – алергиска реакција која бара итен медицински третман бидејќи е опасна по живот. Симптомите на анафилакса брзо се развиваат и вклучуваат:
- црвен осип на кожата што предизвикува чешање;
- отекување на грлото или јазикот;
- потешкотии со дишењето;
- стомачна болка;
- гадење и повраќање;
- вртоглавица;
- слаб/брз пулс;
- губење на свеста.
Третирање на алергии на убод од пчела
Третманот за алергија на пчела зависи од тежината на алергиската реакција.
Лекување на лесна до умерена реакција
По каснувањето потребно е да се отстрани осилото што е можно поскоро со помош на пинцета, внимавајќи да не се испушти отровот. Отстранувањето на осилото ќе го ограничи количеството на отров што ќе се ослободи во крвотокот.
Според „American Academy of Allergy, Asthma and Immunology (AAAAI)“, локализираните реакции обично бараат само домашно лекување. Користењето на ладна компресија, примена на крем и земање антихистаминици треба да помогне да се намали јадежот и воспалението. Симптомите треба да се повлечат во текот на неколку дена.
Лекување на тешка реакција
Тешките системски реакции бараат итно инјектирање на епинефрин кое ќе помогне да се намали сериозноста на алергиската реакција. Лекарите, исто така, можат да дадат кислород и интравенозни течности.
Лицата со тешка алергија на убод од пчела треба со себе секогаш да носат епинефрин. Секој кој се соочува со еден или повеќе симптоми на анафилакса треба да итно да биде пренесен во болница дури и ако примил инјекција епинефрин.
