Составот на нашата микробиота се развива во текот на целиот живот, од раѓање до старост и е резултат на различни влијанија на животната средина
Микробиом е еколошка заедница која се однесува на сите многуклеточни организми. Таа вклучува бактерии, фунги, протозои и вируси. Микробиомот и домаќинот живеат во синергизам и хармонија. Науката сè повеќе ја докажува важноста на микробиомот за целокупното наше постоење, но и за неговата улога во настанувањето на одредени заболувања. Човечката микробиота е агрегат на микроорганизми кои нормално престојуваат на голем број човечки ткива и течности вклучувајќи ја кожата, млечните жлезди, матка, конјуктива, плацента, вагина, бели дробови, плунка, орална мукоза, овариални фоликули, семена течност и гастроинтестиналниот тракт.
Кратки факти за гастроинтестиналната микробиота
- Композицијата на гастроинтестиналната микробиота е уникатна и различна кај секоја индивидуа исто како и отпечатокот на нашите прсти;
- Цревната микробиота содржи десетици трилиони бактерии – десет пати повеќе клетки отколку човечкото тело;
- Постојат повеќе од 3 милиони микробиални гени во нашата гастро-микробиота – 150 пати повеќе гени отколку во човечкиот геном;
- Вкупна тежина на гастро микробиота е 2 кг и содржи повеќе од 1 000 различни бактериски видови;
- Една третина од нашата гастро микробиота е заедничка за повеќето луѓе, а две третини се специфични за секој еден од нас. Со други зборови, цревната микрофлора или микробиота е како лична карта за секоја индивидуа;
- Промени во составот, разновидноста и метаболитите кои произлегуваат од неа може да доведат до многу метаболни заболувања за кои има сè повеќе научни студии со кои се докажува тоа.
Зошто е толку важна гастроинтестиналната микробиота или т.н микрофлора
Иако секој од нас има различна микробиота, таа секогаш исполнува иста физиолошка функција со директно влијание врз нашето здравје. Цревната микрофлора има најголем број на бактерии во однос на другите делови на телото. Кај луѓето таа се образува уште од раѓање а до крајот на третата година е речиси оформена. Составот на човечката микробиота е променлив со текот на времето заради секојдневните диетални навики, употреба на антибиотици како и при употреба на комерцијално достапни пробиотици.
Некои од важните функции се:
- Продукција на одредени витамин(витамин Б и витамин К);
- Дигестија на одредени храни кои не може комплетно да се разградат во желудникот и тенкото црево. (Некои од гастроинтестиналните микроорганизми му помагаат на домаќинот преку ферментација на диеталните влакна и нивно разградување до кратко ланчани мастни киселини, како што се оцетната и карбоксилната киселина);
- Има важна улога како дел од имунолошкиот систем, има бариерен ефект;
- Гастроинтестиналниот микробиом има системска важност бидејќи мастните киселини и други соединенија кои се образуваат од цревната микрофлора и даваат важност на ендокрин орган.1
Кога се развива човечката микробиота
Гастроинтестиналната микробиота се смета за стекнат орган. Дигестивниот тракт на новороденото брзо се колонизира од микроорганизми од мајката (вагина, фецес, кожа, гради, средината во која се раѓа бебето, воздухот итн.). Од третиот ден составот на интестиналната флора директно зависи и од начинот на исхрана на новороденото.
Кај бебињата кои се хранат со доење (мајчино млеко), претежно доминираат бифидобактерии во споредба со новородените хранети со адаптирани формули. Научниците тврдат дека до тригодишна возраст човечката микробиота е веќе стабилна и слична на таа на возрасните, но сè влијае од начинот на исхрана и диеталните навики во текот на целиот живот. Дисрегулација на цревната микробиота е во тесна врска со многу автоимуни и воспалителни состојби.2
Благодарение на технолошкиот напредок, сликата на бактерии кои живеат во гастроинтестиналниот тракт станува појасна.
Истражувачите сега користат голем број на техники, вклучувајќи и алатки кои произлегуваат од молекуларната биологија, за да бидат појаснети тајните на човечкиот микробиом. Додека сè уште има работи кои сè уште не се откриени, сè повеќе и повеќе факти ја докажуваат важноста на овој „стекнат“ орган.
Користена литература:
1. Clarke, G; et al. (Aug 2014). “Minireview: Gut microbiota: the neglected endocrine organ”. Mol Endocrinol. 28 (8): 1221–38. doi:10.1210/me.2014-1108. PMID 24892638;
2. Quigley, EM (2013). “Gut bacteria in health and disease”. Gastroenterol Hepatol (N Y). 9 (9): 560–9. PMC 3983973 .PMID 24729765.
