Мелатонин е хормон кој е произведен од епифизата или како некои ја нарекуваат „трето око“
Мелатонин е хормон произведен од една необична жлезда. Имено, на епифизата или пинеалната жлезда секогаш се гледа со доза на мистицизам. Со тек на време на епифиза и се припишуваат голем број на функции. На пример, филозофот Декарт ја сметал за центар на душата. Денес имаме одредена маса на пропагатори кои ја нарекуваат со името „трето око“. Следбеници на алтернативата веруваат дека епифизата во нашето тело е латентна. Сепак, постојат теории дека одредени техники можат да ја разбудат. Се верува дека разбудената епифиза дава способност за интензивна интуиција и моќ да ги чита мислите на другите.
Бидејќи епифизата не е воопшто едноставна жлезда, така и хормонот мелатонин кој го лачи е многу интересен. Мелатонин игра улога во имунолошкиот систем, регулирање на крвниот притисок, но неговата најважна улога е внатрешниот часовник. Мелатонинот произведен во епифиза го регулира циркадијалниот ритам – се излачува во мали количини во текот на денот, а во поголеми во текот на ноќта и се нарекува хормон на темнината. Максималната концентрација на мелатонин е помеѓу 2 и 4 часот навечер, додека во текот на втората половина на ноќта постепено паѓа.
Светлината го контролира нашиот внатрешен часовник
Циклусот на промена на денот во ноќ има клучен ефект врз животот на Земјата. За жал, модерното општество доведе до воведување на промени кои ја нарушуваат еколошката рамнотежа и хомеостаза во човечкото тело. Еден таков пример е работа во местo каде што нема пробивање на природна светлина како на пр. во трговските центри.
Студијата спроведена во 2014 година се обиде да утврди како недостатокот на дневна светлина влијае врз луѓето. Дваесет испитаници беа поделени во две групи според работното место. Резултатите покажале дека групата „без прозорец“ на работа имала пониско ниво на мелатонин пред спиење и тоа во 22 часот и повисоки нивоа на мелатонин во 8 часот наутро, кога нивото на мелатонин е природно најниско. Пониските нивоа на мелатонин во вечерните часови беа поврзани со симптоми на депресија и слаб квалитет на спиењето. Исто така, субјектите во групата „без прозорци“ имале повисоко ниво на кортизол, т.н. стрес хормон во споредба со оние во групата „со прозорецот“. Авторите заклучуваат дека намалената изложеност на природна светлина предизвикува зголемување на кортизолот и намалување на мелатонин во вечерните часови. Таквата комбинација често резултира со симптоми на депресија и слаб квалитет на спиење.
Се покажало дека додавање на мелатонин во форма на диететски додатоци во овие ситуации помогнало а регулирање на нормалниот циклус на спиење. Мелатонин се користи кај луѓе со пореметен внатрешен часовник поради, на пример, промени во временските зони (jet lag), работа во ноќна смена,кај слепи лица и лица со хронична несоница.
Во зимските месеци, кога деновите се кратки и претежно сиви, сите сме изложени на нарушување на нормлната секреција на мелатонин и често сме подложени на лошо расположение, поспаност во текот на денот и несоница во текот на ноќта. Значи кога мелатонин се користи во вечерните часови, може да помогне во борбата против несоница.
Dormirin Rapid е нов иновативен PharmaS мелатонин, кој се препорачува за побрзо потонување во мирен сон. Овој орален спреј е со пријатен вкус на ментол, содржи природен засладувач стевиа и едно пакување е доволно за 80 дози.
Д-р Александар Јовановски – специјалист по општа медицина
