Многу новороденчиња, без специјализиран третман, се соочуваат со голем ризик да не го преживеат првиот месец од животот.
Во последниот извештај на УНИЦЕФ и СЗО се вели дека секоја година околу 30 милиони бебиња се раѓаат предвреме, премали или се разболуваат и им треба посебна грижа за да преживеат.
„Кога станува збор за бебињата и нивните мајки, правилната грижа во вистинско време на вистинското место може да направи огромна разлика. Сепак, милиони мали и болни бебиња и жени секоја година умираат затоа што едноставно не добиваат квалитетна грижа која е нивно право, а и наша колективна одговорност“, изјави Омар Абди, заменик извршен директор на УНИЦЕФ.
Извештајот, објавен под името „Survive and Thrive: Transforming care for every small and sick newborn“, утврди дека помеѓу новородените бебиња најизложени на ризик од смрт и инвалидитет се оние со компликации коишто може да се појават заради недоносеност, повреда на мозокот при породување, тешка бактериска инфекција или жолтица, како и оние со вродени состојби.
„Периодот од почетокот на бременоста, породувањето и првите месеци по него е од суштинско значење за секоја мајка и бебето. Универзалната здравствена покриеност може да обезбеди секој, вклучувајќи ги и новороденчињата, да има пристап до здравствените услуги што им се потребни, без да се соочи со финансиски тешкотии. Напредокот во здравствената заштита на новороденчињата спасува животи и е од клучно значење за раниот детски развој, а со тоа влијае и врз семејствата, општеството и идните генерации“, рече д-р Сумија Сваминатан, заменик генерален директор за програми во СЗО.
Според извештајот, многу новороденчиња, без специјализиран третман, се соочуваат со голем ризик да не го преживеат првиот месец од животот. Во 2017 година, околу 2,5 милиони новороденчиња починале, главно од причини коишто можат да се спречат. Речиси две третини од бебињата кои умреле се родени предвреме. И дури и ако преживеат, овие бебиња се соочуваат со хронични заболувања или одложувања во развојот. Покрај тоа, околу 1 милион мали и болни новороденчиња преживуваат, но со долгорочна попреченост.
Со негувањето и грижата, овие бебиња можат да живеат без големи компликации. Извештајот покажува дека до 2030 година, во 81 земја, животот на 2,9 милиони жени и новороденчиња може да се спаси доколку се спроведат подобри и поефективни стратегии. На пример, ако истиот медицински тим се грижи и за мајката и за бебето за време на бременоста, породувањето и понатаму, шансите навремено да се идентификуваат потенцијални проблеми се поголеми.
Покрај тоа, речиси 68 отсто од смртните случаи на новородени бебиња може да бидат спречени до 2030 година со едноставни мерки за подобрување на здравството, како подобар пристап до лекови и есенцијална опрема и до чисти, доброопремени здравствени установи со висококвалификувани здравствени работници. Други мерки, како реанимација на бебето кое не може правилно да дише, давање инјекција на мајката за да се спречи крварење или одложување на сечењето на папочната врвца, исто така, можат да спасат милиони животи.
Во „Survive and Thrive: Transforming care for every small and sick newborn“ се вели дека светот нема да ја постигне глобалната цел за обезбедување на квалитетно здравство за сите, освен ако не го промени начинот на негување и грижа на секое новороденче. Се смета дека доколку не се преземат ефикасни мерки, некои земји нема да ја исполнат оваа цел уште 11 децении.
За да се заштитат новороденчињата, извештајот препорачува:
- Обезбедување на 24-часовна медицинска нега за новороденчиња седум дена во неделата;
- Обезбедување на тренинзи за медицинските сестри за да можат да пружат практична нега на бебињата заедно со родителите;
- Искористување на моќта на родителите и семејствата со тоа што ќе ги научат како да станат стручни старатели и да се грижат за своите бебиња, што може да го намали стресот, да им помогне на бебињата да добијат здрава телесна тежина и нивниот мозок да се развие правилно;
- Обезбедувањето на квалитетна грижа треба да биде дел од политиките на секоја земја и доживотна инвестиција за оние кои се родени мали или болни.
„Пред речиси три децении, Конвенцијата за правата на детето, на секое новороденче му го загарантира правото на највисок стандард на здравствена заштита, па оттука е време и земјите во светот да се осигураат дека постојат законски, медицински, човечки и финансиски ресурси да го претворат тоа право во реалност за секое дете“, се вели во извештајот.
