За време на деветтиот и десеттиот месец од раѓањето има неколку заеднички нешта во развојот на сите деца како норма
Секој човек доаѓа на свет како различна индивидуа и се развива различно. Сепак, за време на деветтиот и десеттиот месец од раѓањето има неколку заеднички нешта во развојот на сите деца како норма. Еве што може да се случува со вашето бебе, како можете да сте корисни за неговиот развој и кога е потребно да се консултирате со специјалист.
Во овој период од развојот на пеленачето е сосема нормално тоа да издава безброј звуци. Од гукање до викање – сите тие се дел од развојот на говорниот центар во детскиот мозок, за да се стигне до логички смислена целина. Сосема нормално е да се слушне „да-да“ или „ма-ма“, бидејќи детето веќе почнува да го разбира значењето на зборовите и да го изразува. Ако бебето напредува брзо во оваа област, во десеттиот месец веќе ќе може да користи неколку кратки зборови, за да потврди и отфрли различни нешта. Ако бебето се уште не зборува, туку само издава разновидни звуци, не грижете се – обидите за комуникација преку говорот на телото се сосема доволни кога се придружени со звуци – тие се знак за комуникација и социјализација.
Бебето разбира изрази на негација, разбира, кога велите „не“, реагира кога сте го оставиле некаде без да го исполните „така наречениот“ ритуал за збогум. Тоа ќе се сврти кога ќе си го чуе името или доколку чуе звук, кој е карактеристичен за промена на ситуацијата (како ѕвоно на влезната врата итн). На оваа возраст е нормално да се бараат познати предмети поврзани со пријатни искуства, да се познаваат нивните имиња кога вие ги кажувате и да се спроведе дадена инструкција како што е „дојди тука“.
Во изминатите месеци детето се научило да изразува и препознава емоции и дури да покажува претпазливост и страв, кои се видливи кога контактира со непознати или ги изразува кога родителот се оддалечува од него.
Сосема нормално е удирањето на предмети еден во друг да предизвикува насмевка кај него, разгледувањето на слики во сликовница и откривање на скриените предмети исто така би требало да му причинат задоволство.
Вестибуларниот апарат и мозокот веќе го владеат телото до степен да умее да ползи и со поддршка да се застане, додека стекнување на самодоверба се постигнува со одење за рака, или потпирање на голем стабилен предмет.
На оваа возраст, бебето веќе треба да ги има развиено некои основни вештини:
- може да следи едноставна инструкција од еден чекор, како „дај бакнеж“, „дојди овде“ и „кажи чао“;
- може да извади мал предмет од кутија, користејќи го показалецот;
- може да фати и да подигне мали објекти стиснати меѓу палецот и показалецот;
- може да го држи шишето или чашката од кои пие;
- прави обиди да ја држи лажицата и самостојно да се храни со неа.
Возрасните кои се грижат треба секогаш да имаат на ум дека нивниот мозок веќе добил доволно владеење над телото и може да се предвижва исклучително ненадејно и брзо (но не секогаш вешто) во просторот. Што доведува до совет за исклучително внимание при позиционирањето на бебе во оваа возраст на троседот или простор кој е незаштитен.
За подобар развој на децата, педијатрите даваат некои корисни препораки.
Разговарајте со вашето бебе
Дете на оваа возраст се интересира за разговор со вас а тоа значи дека вие може да му кажувате за секојдневни работи како на пример што правите додека вршите некоја дејност. Ова ќе му помогне на мозокот да го разбере значењето на зборовите. Колку повеќе зборувате, толку подобро.
Слушајте и одговарајте на гукањето
Гукањето не е само начин „да се почувствува вкусот на звуците пред бебето да проговори“, тоа носи и општествена функција – обид за звучна комуникација. Одговарајќи на гукањето ќе му помогнете на вашето дете да изгради вештини за комуникација и чувството дека е слушнато, сакано и ценето. Не е важно дали говрите или гукате, од значење се топлината и љубовта во вашата реакција. Бебето ќе се радува на вашиот глас и интонацијата исто толку колку и на изразите кои ги правите.
Играјте заедно
Пејте песни, тропајте, кријте и наоѓајте играчки, правете физиономии и издавајте звуци заедно. Сето ова му помага на детето да се чувствува безбедно и сакано.
Читајте заедно
Читањето, објаснувањето на цртежи или слики во сликовници и раскажувањето на приказни ја развиваат фантазијата и јазикот на вашето бебе.
Поттикнете го движењето
Движете се заедно и дајте му поддршка кога бебето ја тренира мускулната сила за да покасно може да изврши посложени движења како лазење и самостојно чекорење. Лазете со него, помагајте му да изведе движење во кое има потешкотија, давајте му објекти за да се развие фината моторика, напоредно со грубата.
Обезбедете и набљудувајте
Направете вашиот дом да е максимално безбеден за да бебето е апсолутно мобилно, но во исто време да може да го истражува просторот без страв. Набљудувајте ги движењата на неговото тело бидејќи тогаш говорот на телото му е главен начин за комуникација (невербална комуникација).
Речиси сите родители во некоја фаза од развојот на бебето се вознемирени. Најчесто тоа е неразумно и поврзано со специфичноста на одредено дете.
Со лекар треба да се консултирате доколку се забележат некој од наведените загрижувачки знаци:
- детето не воспоставува контакт со очите и не ги следи со поглед предметите кои се движат:
- не гуга и не создава звуци;
- не се обидува да го открие изворот на звуците или гласовите;
- не реагира на вашиот глас, насмевка и изрази на лицето.
Однесување
Треба да се јавите кај специјалист ако вашето бебе не се насмевнува, и не е покажува со израз или држење на телото кога е среќно или тажно.
Движење
- не може да седи само;
- користи една рака повеќе од другата.
Ако забележите дека вашето дете ја изгубило вештината што претходно постоела, исто така добро е да се консултирате со педијатар.
