Депресијата и анксиозноста се во пораст и се голем јавно-здравствен проблем
Депресија е колективно име за група нарушувања кои се карактеризираат со чувство на тага, безволност и незадоволство, кои симптоми траат повеќе од 2 недели и ги попречуваат секојдневните активности на пациентот. Мешаното анксиозно-депресивно растројство, кое се карактеризира со истовремено присуство на симптоми на блага или умерена депресија и анксиозност (вознемиреност, нервоза, несоница), е исто така многу често кај пациентите. Зачестеноста на депресивните пореметувања постојано се зголемува, при што нарушувањата се јавуваат почесто кај жените, а депресијата и анксиозноста, стануваат еден од најголемите јавно-здравствени проблеми во развиените земји. Посебно зголемување на фреквенцијата на благи и умерени депресивни нарушувања е забележано за време и после пандемијата на COVID 19.Третманот на депресија најчесто вклучува комбинација од психотерапија и антидепресивен третман. Несаканите ефекти на антидепресивите вклучуваат, меѓу другото, појава на серотонергичен синдром и хипертензивни кризи, намалена сексуална функција и зголемување на телесната тежина, а голем број антидепресиви влегуваат во клинички значајни интеракции со други лекови. За да се постигнат значителни антидепресивни ефекти, неопходно е терапијата да се зема најмалку неколку недели, а трае минимум 6-9 месеци. Рецидивите се екстремно чести. Заради сето ова, пациентите кои страдаат од блага до умерена депресија често прибегнуваат кон алтернативна терапија, која вклучува додатоци во исхраната.
Додатоци во исхрана со цел подобрување на симптомите на депресијата и анксиозност
Препаратите на база на кантарион (стандардизирани за содржината на хиперфорин и хиперицин) најдолго се користат како природни препарати за лекување на депресија. Нивната ефикасност и безбедност на употреба се докажани со бројни клинички студии, и покажуваат ефекти споредливи со оние на конвенционалните антидепресиви, благодарение на нивнто серотонично дејство. Сепак, нивната примена во клиничката пракса не е значајна, пред се поради варијабилниот квалитет на препаратите на пазарот и фактот што екстрактите од кантарион влегуваат во клинички значајни интеракции со голем број на лекови кои овие пациенти секако ги земаат. Други додатоци во исхраната со познати антидепресивни и анксиолитични ефекти се омега 3 масните киселини, шафран, биоактивни пептиди (лактиум), Б – витамини, магнезиум мелатонин, валеријана, маточина и др.
Докажано е дека ниското ниво на омега-3 масни киселини негативно влијае на менталното здравје. Луѓето кои не јадат риба и морска храна, се изложени на поголема веројатност да добијат депресија, биполарно растројство и пост породилна депресија. Со зголемување на дневниот внес на омега-3 масни киселини преку додатоци во исхраната, овие состојби може да бидат успешно спречени и третирани.
Екстрактот од шафран има антиоксидативно и антиапоптотично дејство, ја балансира концентрацијата на невротрансмитери (допамин, серотонин, гама-аминобутерна киселина и норадреналин) во синапсите на мозокот и го намалува нивото на стрес со тоа што влијае на лачењето на кортизол. Покрај тоа што е антидепресив, екстрактот од шафран има и анксиолитичко дејство, што го прави особено применлив за ублажување на симптомите на анксиозност и несоница кај мешани депресивно-анксиозни нарушувања. Препаратите од шафран се безбедни за употреба, но поради можниот абортус докажани со студии на животни, тие не се препорачуваат за бремени жени.
Лактиумот е хидролизат на алфа-с1 казеин, добиен од млеко кој помага во ублажување на симптомите на вознемиреност и блага до умерена несоница. Посебна предност од користењето на лактиум како анксиолитик е неговиот одличен безбедносен профил, што го прави погоден за употреба кај бремени жени. За најголема ефикасност лактиумот се комбинира со други растителни екстракти (валеријана, маточина), мелатонин, магнезиум, Б-витамини и др. Екстрактите од валеријана и маточина помагаат за смирување и го подобруваат расположението. Магнезиумот и Б-витамините се одлични за смирување на целиот нервен систем а мелатонинот е хормон кој овозможува брзо заспивање и мирен целовечерен сон.