Превентива и третман на инфекција со Helicobacter pylori

Хеликобактер пилори е грам негативна стапчеста бактерија, откриена во 1982 година од двајца Австралиски научници, за кое откритие добиле Нобелова награда во 2оо5 година

Заболувањата на дигестивниот систем како гастритисот или чирот на желудникот и дванасетпалачното црево најчесто се доведуваа во врска со лошата нередовна исхрана, стресот, алкохолот или пушењето. Но, во последните 30 – на години откако е утврдено присуството на бактеријата Helicobacter pylori во желудникот, направени се многу испитувања и студии кои токму оваа бактерија ја доведуваат во врска со гореспоменатите болести. Хеликобактер пилори е грам негативна стапчеста бактерија, откриена во 1982 година од двајца Австралиски научници, за кое откритие добиле Нобелова награда во 2оо5 година. Хеликобактер пилори живее во слузницата на желудникот кај човекот, а од животните е пронајдена уште кај мачките. Бактеријата во 80% од случаевите не предизвикува никакви симптоми, но сепак е причина за повеќе заболувања како што се хроничен гастритис и дуоденитис. Тоа се манифестира со гастрична болка, жарење и печење во пределот на желудникот, киселини, чувство на надуеност, гадење и повраќање. Доколку болеста не се лекува во оваа фаза, понатаму може да доведе до појава на чир на желудникот и на дванаесетпалачното црево. Овие заболувања може да бидат животозагрозувачки доколку настане нивно напукнување – перфорација, крвавење и појава на црн измет, како и повраќање на црна содржина како талог од кафе.

Бактеријата во 80% од случаевите не предизвикува никакви симптоми, но сепак е причина за повеќе заболувања како што се хроничен гастритис и дуоденитис.

Постојат извесни нејаснотии и за епидемиолошките аспекти на инфекцијата. Така, околу 65% од болните се на возраст од околу 60 години, додека околу 25% се на возраст од околу 30 години. Исто така, невообичаено за оваа инфекција е и нејзиното спонтано адаптирање и ерадицирање, што би значело дека инфективниот агенс го инвадира хуманиот организам во детството, што ги имплицира децата како еден од важните резервоари за бактеријата. Полошиот социјално-економски статус, каков што е најчесто во неразвиените земји, ја зголемува шансата за инфекција. Најчесто тешко е да се утврди вистинскиот пат на пренесување, бидејќи инфекцијата може да опстои со години без симптоми, а најчесто се дијагностицира подоцна во животот. Загадената храна (свежо, недоволно измиено овошје, зеленчук), недоволно чиста вода, валкани раце – се најчести патишта на пренос на оваа инфекција (фекално-орален).

Златно правило е дека при гастритис неопходно е да се конзумира многу свежо овошје и зеленчук. Антиоксидансите кои што се наоѓаат во овошјето и зеленчукот е утврдено дека се многу корисни за намалување на хеликобактер пилори во желудникот. Храната богата со витамини А и Ц треба да зазема поголем дел од исхраната. Исто така, каротеноидите треба да бидат вклучени во изобилство. Храна која што е богата со овие антиоксиданси е: спанаќ, сладок компир, легуминози, моркови, брокула, јаготки. Покрај тоа, исхраната при инфекција со хеликобактер пилори треба да биде богата со растителни влакна од свежото овошје, зеленчук и флавоноиди кои ги има во јаболката, брусницата, кромидот и целерот. Сулфоранот кој што го има во брокулата и карфиолот е многу корисен при третман на оваа бактерија. Исто се препорачува консумација на: целозрнести житарки, зелен лиснат зеленчук, легуминози, сушено овошје.

При евентуалното детектирање на постоење на бактеријата, лекувањето е со т. н. тројна терапија. Оваа терапија подразбира третман со два различни антибиотика и инхибитор на протонска пумпа (ИПП намалува лачење на желудечната киселина). Се препорачува и пробиотик (Lactobacillus reuteri – Pylopass) за време , но и најмалку месец дена после препишаната терапија. Со пробиотикот, против лошата бактерија се бориме со добра бактерија која физичи се врзува за неа и ја инактивира. Со ова се помага ерадикацијата што во поголем дел ја вршат антибиотиците, но драстично се намалуваат симптомите како надуеноста, печењето и мачнината во желудникот, чувството на гадење итн.

Д-р Силвана Трајковска