Хирзутизам е медицинска состојба која може да произлезе од вишок на машки хормони наречени андрогени, пред сè на тестостерон, како и на наследна семејна особина
Зголемениот раст на тврди и здебелени влакна кај жените, најчесто не е резултат на запоставување на личниот изглед или немање време за себе, туку несакана појава на „машки“ влакна кај припадничките на понежниот пол или со медицински речник кажано – хирзутизам.
Хирзутизамот е состојба или синдром на несакана појава на т.н. „машки“ влакна кај жените, што резултира со тврди и здебелени влакна (терминални влакна), вообичаено во периодот на пубертетот, кога доаѓа до поголема активност на половите жлезди, при што, густината и распоредот на терминалните влакна зависи од полот. Износот на влакната на телото во голема мера се определени од страна на вашиот генетски код. Постои широк спектар на нормална дистрибуција на влакната, но нивната дебелина и боја се должи на разликите во наследниот фактор.
Хирзутизам е медицинска состојба која може да произлезе од вишокот на машки хормони наречени андрогени, пред сè тестостерон, како и на наследна семејна особина. Постојат два вида на зголемена влакнетост: хирзутизам и хипертрихоза. Хирзутизмот означува зголемена појава на терминални влакна, при што тие се јавуваат на истите делови од телото како кај мажите, додека хипертрихозата претставува зголемен раст на меки влакна по целото тело или само на некои подрачја, особено каде што имало оштетување на кожата. Како редок наследен синдром се јавува хипертрихоза на целото тело, а екстремно ретка појава е зголемениот раст на термални влакна по целото тело или синдром на врколак.
Причини за појава на хирзутизам
Хирзутизам може да биде предизвикан од:
Синдром на полицистични јајници. Најчеста причина за влакнетост и е предизвикан од нерамнотежа на половите хормони кој може да резултира со неправилни периоди, дебелина, неплодност, а понекогаш и повеќе цисти на јајниците.
Кушингов синдром. Ова се случува кога вашето тело е изложено на високо ниво на хормонот кортизол. Тоа може да се развие во надбубрежната жлезда преку зголемено лачење на хормонот кортизол или од земање лекови, во тек на подолг период.
Конгенитална адренална хиперплазија. Ова наследна состојба се карактеризира со абнормална продукција на стероидните хормони, кортизол и андроген, од страна на надбубрежната жлезда.
Тумори. Ретка причина за хирзутизмот се туморите кои лачат андрогени хормони.
Ран пубертет. Прераниот пубертет, проследен со прерана појава на влакна, може да биде знак за вроден дефект на создавање хормони во кората на надбубрежните жлезди. Поради некои вродени дефекти, понекогаш во кората на надбубрежната жлезда не се создава доволно количество од клучниот хормон, кортизолот. Оттука, хипофизата засилено ги поттикнува надбубрежните жлезди, кои одговараат со зголемено лачење андрогени хормони, но не и кортизол, поради што засилено растат влакна.
Лекови. Некои лекови може да предизвикаат хирзутизам. Тие вклучуваат даназол, кој се користи за лекување на жени со ендометриоза, системски кортикостероиди и флуоксетин за депресија.
Понекогаш, хирзутизам може да се случи без да се идентификува причината.
Ова се случува почесто кај одредени популации, како што се жените со потекло од Медитеранот, Блискиот Исток и Јужна Азија.За проценка на појавата и степенот на хирзутизам се користи скалата на Фериман и Галвеј. Притоа, се набљудува присуството на влакна на девет места: над усните, лицето, градите, стомакот, пубисот, надлактицата, внатрешната страна на бутовите, горниот дел на грбот и долниот среден дел на грбот. За секое од овие места се мери густината на влакна, на скала од 0 до 4, при што 0 означува отсуство на влакна, а 4 изразено присуство на влакна од машки тип. Ако вкупниот збир е 8 или повеќе, тогаш станува збор за хирзутизам.
Третман
За лекување или третирање на хирзутизмот, најчесто се определуваме за естетско отстранување на несаканите влакна на телото, но може да се користат и лекови кои доведуваат до намалување на несаканата влакнестост кај припадничките на понежниот пол. Тука, најчесто се препорачуваат орални контрацептиви, анти-андрогени, како и одредени медицински и козметички кремови, специјално создадени за „борба“ со влакната. Секако, за намалување на несаканата појава на т.н. машки влакна кај жените, се користи и електролизата, третман со чија помош се оштетува фоликулот на влакното, како и негово трајно оштетување. Мора да се напомене дека електролизата е ефикасен, но болен третман. Друг третман е ласерска терапија, која е многу скапа и со себе носи ризик за изгореници, промена на пигментот на кожата, црвенило и отоци после интервенција.
