Во случај на недоволен успех со промената на животниот стил корисно е да се вклучат додатоци во исхраната најдобро на база на комбинација од црвен ориз и артичока.
Во контекст на сезоната на „слави“, „имендени“ и претпразничните прослави кои следат би сакал да споделам неколку здравствени совети на тема покачен холестерол. Современиот човек е „осуден“ да живее динамично, со брзо темпо, да консумира нездрава храна и да биде подложен на стрес на секој чекор. Благодарение на овие фактори, си ја нарушуваме општата здравствена состојба уште како млади луѓе. Едно од најчестите нарушувања што ги погодува сè повеќе помлади особи е хиперхолестеринемијата. Хиперхолестеринемијата е дефинирана како покачена концентрација на холестерол во крвта. Холестеролот е липид кој што се синтетизира во црниот дроб, но го внесуваме и со исхраната преку производи од животинско потекло. Тој е одговорен за изградбата на ѕидот на клетките, а истовремено учествува и во синтетизирање на половите хормони и витамин Д. Сепак многу е важно да се одржуваат нормални нивоа на холестерол во крвта бидејќи покачен холестерол води кон атеросклероза која го зголемува ризикот од срцев удар, мозочен удар и кардиоваскуларни заболувања.
Нормалните вредности за холестерол во нашиот организам се следни:
- Вкупен холестерол (< 5.0 mmol/l);
- LDL холестерол (< 3.0 mmol/lit) – тн. лош холестерол;
- HDL холестерол ( >1.0 mmol/lit) – тн. добар холестерол.
Кои се ризик фактори за покачен холестерол?
- Прекумерен внес на калории и алкохол;
- Неправилна исхрана т.е исхрана богата со масти посебно од животинско потекло, а сиромашна со овошје, зеленчук и интегрални житарици;
- Седечки начин на живот, физичка неактивност и прекумерна тежина;
- Стрес и нередовен живот;
- Генетски фактори, пол и возраст. Најголем ризик за развој на хиперхолестеринемија имаат мажи над 40 год. и жени над 50 год. (пост менопауза) – поради намалени естрогени хормони, и затоа овие категории на луѓе треба редовно да вршат контрола на мастите во крвта.
Kои се последиците од покачени нивоа на холестерол?
Покачен холестерол е ризик фактор за атеросклероза: Атеросклерозата е појава индицирана од вишок на холестерол во крвта при што се формираат плаки, кои ги затнуваат артериите и го спречуваат нормалниот проток на крвта низ организмот што го зголемува ризикот од покачен крвен притисиок, срцев удар, мозочен удар и други кардиоваскуларни заболувања. Се смета дека главен причинител за атеросклерозата е лошиот ЛДЛ холестерол.
Какви промени во животниот стил се препорачуваат за да се намали нивото на масти во крвта?
1. Промени во режимот на исхрана.
Ако имате зголемено ниво на ЛДЛ-холестерол, треба да консумирате:
- Интегрални жита, овесен или ‘ржан леб;
- Млечни производи со 1 отсто масти;
- Бистра супа со месо, зеленчук или риба;
- Сите видови бела и сина риба-(добар извор на омега 3);
- Пилешко и мисиркино месо без кожа, варено посно говедско месо;
- Маслиново масло наместо сончогледово масло;
- Сите видови варен или суров зеленчук;
- Свежо овошје и конзервирано, но незасладено овошје;
- Природни овошни сокови, вода, чај.
Треба да се избегнуваат следниве продукти:
- Бел леб, лиснато тесто;
- Полномасно млеко и млечни производи (павлака, сирење, итн.);
- Свинско месо и сушени свински производи (колбаси, сланина);
- Путер, свинска маст, маргарин;
- Пржен зеленчук (помфрит, чипс);
- Колачи со путер и маргарин, торти со кремови.
2. Редовна физичка активност, најмалку 30 минути секој ден.
3. Редовна контрола на тежината (еднаш неделно) и крвната слика (секои 3 месеци).
4. Престанок на пушење на цигари и редукција на внес на алкохол (до 100-200 мл црвено вино на ден).
Во случај на недоволен успех со промената на животниот стил корисно е да се вклучат додатоци во исхраната најдобро на база на комбинација од црвен ориз и артичока. Црвениот ориз содржи Монаколин К кој е природен статин кој го инхибира ензимот HMG-CoA редуктаза и на тој начин ја стопира синтезата на холестерол во црниот дроб. Артичоката делува холеретично и го намалува покачениот холестерол, на тој начин што го зголемува лачењето на жолчка, поради што црниот дроб е во состојба засилено да го претвора холестеролот во жолчни киселини.
