Интервју со Елена и Огњен Фиданоски, пчелари и сопственици на онлајн продавница за чист мед
Алберт Ајнштајн рекол дека доколку пчелите исчезнат, исчезнувањето на човештвото ќе следи само неколку години подоцна. За важноста на пчелите и за пчеларењето, разговараме со Елена и Огњен Фиданоски, кои не само што ја продолжија семејната традиција на пчеларење, туку и ја преточија во бизнис модел на интернет продажба на природен македонски мед. Нивниот чист мед се продава низ целиот свет, а во моментов го спроведуваат проектот „10 Милиони пчели за планетата Земја“ – #10MBEESКако започна вашата приказна со пчелите, како ја донесовте одлуката дека ќе се занимавате со чување на пчели и производство на мед?
О.Ф.: Имав среќа моите предци да бидат пчелари, па затоа пчеларството во нашето семејство било секогаш тема на разговор. Одлуката за да се биде пчелар не сум ја носел посебно, туку таа дојде природно со текот на времето.
Е.Ф.: Пред неколку години, во планинското село Ехлоец, на планинскиот масив Бистра-Стогово во Западна Македонија, на местото каде што одамна изгорела старата семејна куќа, решивме да го обновиме старото огниште каде што дедото на Огњен имал и пчеларник. Тогаш чистиот воздух и недопрената природа ни ги отвори погледите и решивме да поставиме неколку кошници. Во октомври 2015 креиравме online продавница за чист мед, но не продаваме тегли туку медот го пакуваме во мали специјални еколошки кесички кои се за една употреба – HONEYSTICK. Идејата беше дека во ова модерно време кога сите постојано сме во движење, сакавме да овозможиме медот да биде достапен во секое време и на секое место. 1 HONEYSTICK дневно = здравје.
- Нашата прва цел е да ја едуцираме јавноста за важноста на медоносната пчела и медот како храна која човекот ја користи многу одамна;
- Втората цел е активно да учествуваме во заштитата на биодиверзитетот и во одржувањето на популацијата на медоносната пчела;
- Нашата трета цел е да произведеме 100% чист планински мед.
Дали ја научивте од некого умешноста за чување на пчели или самите учевте и истражувавте?
О.Ф.: Уште од 10-годишна возраст за време на летниот распуст имав желба да му помагам на мојот тетин кој тогаш имаше пчеларник со 50 тина кошници и беше феноменален пчелар и учител. Бидејќи во тој период од јуни до септември се одвиваат и најинтензивните работи во пчеларникот имав можност полека да учам за пчеларството и да стекнувам искуство. Образованието во животот ме однесе во техничка насока – моето формално образование не е поврзано со пчеларството, но тоа го надополнував со постојано читање на секоја достапна литература. Морам да ви кажам дека добра книга злато вреди. За мене се од непроценлива важност сите материјали од руската, германската, француската, англиската и југословенската литератутра од кои сум стекнал знаење за пчлеларството.
Продавате природен и органски мед, без шеќери. Во што се разликувате од другите продавачи и производители на мед?
О.Ф.: Нашиот начин на пчеларење е познат како „Биодинамично одгледување“ односно пчеларење по методите на француските пчелари и ботаничари Émile Warré и Georges De Layens. Бидејќи овој начин се разликува од конвенционалното пчеларење, моравме комплетно да ја измениме целата опрема како изработка на нови кошници и примена нов начин на пчеларење. Најважните принципи на биодинамично одгледување подразбираат употреба само на природни материјали за градба на кошницата; не се употребуваат сотни основи и жица за армирање на рамките туку пчелите сами го градат саќето; не се употребуваат методи за сопирање на роењето на пчелите; не се употребуваат антибиотици или било какви други препарати, туку клучот во опстанокот и борбата против сите болести и наметници е силното пчелно семејство. Со текот на времето полека се навикнувавме на новите методи и принципи и учевме што е подобро за пчелите, па го прилагодивме начинот на пчеларење во согласност со нивните потреби. Како сублимација на целото наше теориско знаење и практично искуство, решив да конструирам и една моја кошница – мој стандард кој е прилагоден на планинското пчеларење и манипулација со пчеларската опрема како и во насока на подобро презимување на пчелите.
Е.Ф.: Ваквиот начин на пчеларење, во комбинација со планинската клима каде периодот на прибирање на нектарот од медоносните билки е пократок отколку во низинските предели ни дава принос од 5-7 кг мед по кошница. Дополнително, медот собран од нектарот на лековити тревки како нане, маточина, камилица, бела детелина, кантарион итн , како и дабовата шума, има нагласени антибиотски својства токму заради висината на која овие тревки растат (1100 мнв). Затоа медот спакуван во HONEYSTICK е различен од оној кој можете да го купите во продавница.
Каде сè се продава вашиот мед? На кој начин стигнувате до потрошувачите?
Е.Ф.: Нашиот мед може да се купи ексклузивно само на нашата online продавница www.macedonianhoney.com, со бесплатна и брза достава до домот на купувачите. Досега HONEYSTICK го вкусиле на Малдивите, Норвешка, Шпанија, Англија итн. Воедно на блогот на macedonianhoney.com постојано обработуваме теми од спортот, здравјето, животот кои некако се поврзани со медот и неговата улога. Активни сме и секојдневно објавуваме интересни артикли на популарните социјални мрежи.
Пролетта е сезона на алергии. Дали имате препорака на кој начин и колку да се јаде мед во овој период и колку тој може да помогне при намалување на симптомите?
Е.Ф.: Медот е природен лек кој нема несакани ефекти од негово конзумирање , како што е тоа случај со антихистамините содржани во лекарствата. Преку поленот, кој е содржан во медот, во организмот се внесува мало количество алергени , на кои телото се навикнува и гради отпорност. Редовно дневно конзумирање на само 1 HONEYSTICK е ефикасен начин во борбата со воспалените синуси и солзењето на очите.
Може ли да споделите некој рецепт со мед за подобрување на здравјето, нешто што може да се консумира секојдневно?
Е.Ф.: Наједноставен рецепт за нашето здравје е конзумирање мед (1 HONEYSTICK) со чаша млака вода. Овој напиток помага во зајакнување на имунитетот, го регулира шеќерот во крвта, кожата ја прави почиста, го детоксицира организмот, помага во намалување на тежината, и е природен лек за дишните инфекции и кашлицата.
Дали откако се занимавате со чување на пчели, негувате поголема почит кон природата? Кој дел во оваа работа најмногу ве исполнува и кои се вашите активности во иднина?
О.Ф.: Пчелите се една од големите научни мистерии за човештвото бидејќи тие останале непроменети 20 милиони години иако светот околу нив се менувал. Во историјата на нашата планета досега се познати 5 големи масовни изумирања. Едно од нив е изумирањето на диносаурусите, а во друго, 96% од живиот свет на земјата е збришан. Сите тие биле предизвикани од геолошки појави или астероиди. Многу научници мислат дека 6-то изумирање е во тек. Ова за разлика од претходните, е предизвикано од човекот. Во САД во последните 35 години, популацијата на Appis Melifera (медоносна пчелa) е намалена за 50%. Овој тренд на намалување се случува и во Европа и кај нас. Пчелите се клучни за биодиверзитетот и се главните опрашувачи на 80% од растителниот свет. Секој трет залак што ќе го изедеме денес е благодарение на пчелите.
Во тој контекст, а во склоп на нашите активности, спроведуваме проект насловен како “10 Милиони пчели за планетата Земја” – #10MBEES. Проектот вклучува изградба на 4 нови планински пчеларници (т.н пчеларски куќи) на поширокиот планински појас на потегот село Извор – Јама – Бошков Мост, на планината Стогово во Западна Македонија. Затоа, секој наш купувач придонесува и активно учествува во заштитата на биодиверзитетот и спасувањето на пчелите.