Префрлувањето од еден јазичен систем на друг може да ги забрза севкупните когнитивни перформанси.
И покрај многуте години посветени на различни истражувања, сè уште има неодговорени прашања за тоа како и зошто се развива аутистичен спектар на нарушувања кај децата и како најдобро да се третира. Истражувачите ги разгледуваат овие прашања од многу агли.
Во една нова студија, тим истражувачи зазема пристап од поинаква и интересна насока што откри нови сознанија во врска со аутистичниот спектар на нарушувања. Имено истражувачите сакале да дознаат дали билингвалноста кај децата со оваа состојба може или не може да обезбеди подобра когнитивна флексибилност.
Ова е прва студија од ваков тип во која научниците покажуваат дека двојазичните деца со аутистичниот спектар на нарушувања можат полесно да ги менуваат менталните брзини отколку оние кои можат да зборуваат само еден јазик.
Ментални придобивки од двојазичноста
Постојат докази што сугерираат дека двојазичноста ги зајакнува извршните функции коишто се збир на когнитивните процеси, вклучувајќи ги контролата на внимание, спречувањето на однесување и работната меморија. Извршните функции, исто така, ја вклучуваат и когнитивната флексибилност, којашто всушност беше предмет на истражување на студијата.
Се верува дека подобрувањето на извршната функција се случува бидејќи употребата на два јазика значи дека лицето има добра способност непречено и брзо да се префрли од извршување на една ментална активност на друга. Понатаму, со пракса, ова префрлување од еден јазичен систем на друг може да ги забрза севкупните когнитивни перформанси.
Иако има голем број на студии кои ги истражувале подобрувањата во извршната функција кај лицата кои се двојазични, не сите откриле значаени резултати. Исто така, кога станува збор подобрувањето на когнитивната флексибилност, многу истражувачи го припишуваат на други фактори, како што се социо-економската група или добри вештини на помнење.
Всушност, децата со аутистичниот спектар на нарушувања имаат потешкотии да ги „менуваат брзините“ при промена на задачите, бидејќи нивната когнитивна флексибилност е оштетена. На пример, тие имаат тенденција да имаат потесен фокус на нештата и да ги оставаат непроменети, како и да имаат нефлексибилни дневни рутини.
Авторите на новата студија сакале да откријат дали двојазичноста е од корист за децата со аутистичниот спектар на нарушувања кога станува збор когнитивната флексибилност. Тие го поставуваат прашањето на кое сакаат да одговорат: „Може ли двојазичноста да го ублажи нарушувањето на когнитивната флексибилност забележано кај децата со аутистичен спектар на нарушувања?“.
Проучување на когнитивната флексибилност
Студијата вклучувала 40 деца, од кои 20 со нормален развој (10 монолингвални и 10 билингвални) и 20 со аутистичен спектар на нарушувања (10 монолингвални и 10 билингвални). Никое од нив немало интелектуална попреченост.
На секое дете му била дадена компјутерска задача која вклучувала распределување на предмети. За време на задачата, на децата им биле претставени голем број на предмети коишто тие требале да ги распределат по боја. Потоа, по некое време, од нив било побарано да се префрлат на распределување по форма. Оваа промена на активност може да биде предизвик за децата со нарушување на аутистичкиот спектар и тие имаат тенденција да ја извршат помалку добро.
Во текот на истражувањето било откриено дека двојазичните деца со аутистичен спектар на нарушувања полесно се справиле со когнитивното префрлување од една активност на друга од монолингвалните деца со аутистичен спектар на нарушувања.
Иако наодите се интригирачки, самите истражувачи велат дека студијата има некои недостатоци. На пример, вклучени се 40 деца, од кои само 10 се двојазични деца со нарушување на аутистичкиот спектар. Поради оваа причина, тие потенцираат дека се потребни многу поголеми испитувања.
„Од клучно значење е да има повеќе докази коишто ќе им помогнат на семејствата во донесувањето на важни одлуки за воспитување и одгледување децата со аутистичен спектар на нарушувања. Овие семејства најчесто се советувани дека изложувањето детето на повеќе од еден јазик може само да ги влоши неговите јазични потешкотии“, потенцираат истражувачите.
Тимот што работеше на ова истражување беше предводен од професорот Апарна Надиг од Факултетот за комуникациски науки и нарушувања на Универзитетот Мекгил во Монтреал, Канада. Тие планираат да ги следат учесниците во студијата во текот на следните 3 до 5 години за да видат како тие ќе се развиваат.
Наодите од студијата се објавени во списанието „Child Development“.
