Долг и квалитетен живот со контрола на ризик фактори за атеросклероза
Атеросклерозата не е само натрупување на холестерол и неговите продукти во луменот на крвните садови. Таа е динамичен процес кој води до локална воспалителна реакција (инфламација). При атеросклероза се стеснува луменот на крвните садови заради формирање на атеросклеротична плака (која содржи холестерол и естери на холестерол), при што се набљудува миграција и пролиферација на мазните мускулни клетки.
Во создавањето на плаката, важна улога имаат маркерите на инфламација – воспалението и тромбоцитите.
Најчесто, симптомите се појавуваат откако крвниот сад ќе се затвори, односно не е во можност да го достави потребното количество кислород до органите и ткивата кои ги снабдува со крв. Целосно затворање на крвниот сад води до мозочен или срцев удар, во зависност од тоа кои артерии се зафатени. Ако се засегнати коронарните артерии, симптомите може да се градна болка или чувство на притисок. Може да се јави во форма на стабилна или нестабилна стенокардија или инфаркт на миокард.
При засегање на мозочните крвни садови може да настане некоја од следните промени:
- Деменција;
- Транзиторна исхемична атака;
- Мозочен удар – (хеморагичен или исхемичен).
Инсуфициенција на мозочниот крвоток може да е хронична, интермитентна, вертебробазиларна (според името на крвниот сад кој го засега). Атеросклерозата исто така може да доведе до затворање на периферни или висцерални крвни садови кои се однесуваат на внатрешните органи.
Лечење на атеросклероза
Не е сеедно што јадете и како го користите слободното време. Промените во исхраната, стилот на живеење и превенција на атеросклерозата има водечка улога во третманот на ова заболување. Лечењето може да биде со лекови кои би забавиле или спречиле формирањето на атеросклеротична плака.
Статини и фибрати се избор при лечење на оваа болест. Тие не само што влијаат на метаболизмот на мастите, туку прават и стабилизација на атеросклеротична плака.
Аспиринот е познат по тоа што го спречува слепувањето на тромбоцитите.
Бета блокери се лекови кои ги блокираат бета рецепторите (кардио-селективни бидејќи делуваат само на рецеторите во срцето) и неселективни. Најчесто се користат за коронарна артериска болест. Тие го намалуваат високиот притисок и со нивно давање се намалува ризикот од срцев удар и проблеми со ритамот на срцето.
АКЕ инхибитори – група на лекови кои го блокираат ангиотензин конвертирачкиот ензим.Овој ензим е одговорен за конвертирање на ангиотензин I во ангиотензин II, (моќен вазоконстриктор, ги свива крвните садови). Со давање на АКЕ инхибитори се намалува производството на ангиотензин два и со тоа се спречува свивање на крвните садови кое води до појава на хипертензија.
Диуретици – народски познати како апчиња за мокрење. Ја зголемуваат диурезата (количество урина) за 24 часа а со тоа водат и до намалување на притисокот, односно отокот, при состојби каде што има задршка на течности.
Како да се заштитите од атеросклероза
- Да се отстранат ризик факторите – пушење, покачен крвен притисок, покачено ниво на триглицериди, дијабет, отсуство на физичка активност, стрес, депресија;
- Веднаш да се третира откриена дислипопротеинемија (нарушен метаболизан на мастите);
- Хипертензија (покачен крвен притисок);
- Покачена телесна тежина;
- Пасивен живот (се препорачува минимум половина час движење);
- Емоционален стрес.
Да се живее со оваа состојба може да е фрустрирачки, но доколку се преземе контрола врз ризик факторите може да живеете долг и квалитетен живот.
