Фројд, во својата теорија ги истакнува различни “ерогени” зони, преку кои детето добива нови чувства. Доколку успешно помине низ сите етапи, расте ментално здрава и стабилна личност
Развојот на детската психа е тема која се разгледува интензиво и непрекинато. Поради фактот што детството е период во кој се гради личноста, детството е една од најинтересните фази на развојот.
Постојат многу теории за развојот на детето. Во следниов текст ќе истакнеме една од најпопуларните периодизации. Основачот на психоанализата, Сигмунд Фројд, ја развил теоријата дека секој детски период е воден од основните либидални мотиви.
Во сите фази, тој истакнува различни „ерогени“ зони, преку кои детето добива нови чувства. Доколку успешно помине низ сите етапи, расте ментално здрава и стабилна личност. А во спротивно, доколку постои некој „не оптимално искусен период“ остануваат фиксации, кои како последица преминуваат во карактерни особини.
1. Орален стадиум од раѓање до 1 година
Според овој стадиум изворот на задоволство на самиот почеток на детството е устата. Добивање храна и основни контакти со мајката се случува за време на доењето. Бебето го чувствува цицањето и дејствијата кои ги врши со устата како главен извор на радост. Доколку искуството од овој период е оптимално, тоа се изразува со стекнување на автономија и чувство на сигурност понатака во животот.
Другото име на овој стадиум е „орално – садистички“, бидејќи постои можност овој период да се одвива неповолно, би резултирало со фиксации кои би се одразиле како желба за контролирање на околината, до степен неприфатлив за општеството (овие лица со цел да си обезбедат безбедност, настапуваат од позиција на моќ-суровост).
2. Анална фаза од 1 до 3 години
Како резултат на истражување детето доаѓа до заклучок дека може да има контрола на телото и бидејќи родителите го учат да користи тоалет тоа ја сваќа силата на сопствената волја. детето наоѓа дека може да држи карлични тенкови. Празнењето на дебелото црево и мочниот меур стануваат ритуал на комплетност и независност (односно носител на задоволство). Сигнализирањето од страна на детето дека има потреба од тоалет е исклучително важно за повеќето членови од семејствата во овој период, но малку од нив се свесни дека е прашање на добра волја од страна на младата и растечка упорноста личност. Доколку има фиксација во овој период се изразува во премногу расфрлани, безредни личности склони кон катастрофални активности. При незаинтересираност од страна на родителите, или исклучително строги и стриктни личности кои дури може да се склони кон опсесии. Препораката е да не се користат методи на санкционирање, туку пристапот да биде охрабрувачки.
3. Фалична фаза од 3 до 6 години
Периодот во кој децата го осознаваат сопственото тело. Се открива задоволството од гениталиите и разликата во половите. Половата разлика е веќе тема на дискусија со што се забележува постоење на разликите од страна на детето. Теоријата на Фројд наведува дека ова е периодот кога момчињата гледаат на татковците како ривал – „Едипов комплекс“. Психоанализата вели дека имаат желбата да ја имаат мајката само за себе .
Освен за „Едипов комплекс“ кај момчињата, се зборува многу и за „Електра комплексот“ кај девојчињата, но реално гледано тој е разгледан од Карл Јунг години подоцна. „Електра комплекс“ се изразува во желбата на девојчето да ја поседува фигурата на таткото, натпреварувајќи се со мајката.
4. Латентен стадиум од 6 до 12
Според Фројд сексуалноста во овој стадиум е намалена, либидото се потиснува и останатите карактеристики на личноста се развиваат послободно. Оставајќи ги назад нагоните, детето ја структуира добро идејата за себе,социјално прифатливите дејствија и моралот. Училишната средина, новите социјални контакти, односи со околината, стекнување на лични интереси, му даваат храна на умот и ја оставаат сексуалноста лесно настрана. Периодот се карактеризира со градење на социјални вештини и самодоверба.
5. Генитална фаза започнува од почетокот на пубертетот
Сексуалните интереси може да се наречат зрели. Привлекувањето кон спротивниот пол се јавува на исто таков природен начин кој се случува и кај возрасните. Освен личното задоволство во личната агенда, постои желба да се задоволат и потребите на другите. Ако до овој стадиум сите фази биле поминати без значителни проблеми, личноста се обидува да најде рамнотежата помеѓу различните сфери на своето постоење.
Фројд е еден од битните личности во историјата на психологијата, мудро е да се запамети дека психосексуалната теорија е само теорија. Таа дава светлина на некои процеси во детската психа, но не може да се нарече теорема.
