Експерименталната вакцина покажа 100% ефективност
Вакцината против заирскиот поттип на ебола е осмислена (сега веќе) далечната 2003 година од група научници во Националната микробиолошка лабораторија во Винипег, Канада. Агенцијата за јавно здравје на Канада (PHAC) која е носител на патентот, ги отпочна првите испитувања на Макака мајмуни.Уште тогаш, се увиде дека вакцината дава одлични резултати и и предстои светла иднина.
По скоро деценија, поминатa во сите фази на пред-клинички и клинички испитувања, конечно – сите инволвирани страни (PHAC, WHO, NewLink Genetics, Merck и други) можат слободно да се пофалат со вакцина која во испитување од III фаза се покажа како 100% ефективна во превенција на заболување против заирската ебола.
Иако вакцината наречена rVSV-ZEBOV сè уште не е одобрена од регулаторите, сепак фармацевтската компанија Merck по налог на СЗО а спонзорирано и подржано од ГАВИ алијансата е задолжена од jануари 2016 година да почне да изработува и да складира најмалку 300,000 дози во случај на нова епидемија, а истовремено да продолжи со клиничките испитувања и регулаторните дозволи.
Испитувањето од интернационалниот тим научници, под водство на Светската Здравствена Организација, финансиран од канадската и норвешката влада, вклучи 11,841 граѓани на Гвинеја. Помеѓу 5837 поединци што ја примиле вакцината (и кои биле директно изложени на зараза) ниту еден од нив не заболел од ебола 10 или повеќе дена, додека во контролната група која се следела имало 23 случи кои не биле вакцинирани.
Резултатите се импресивни, доколку се знааат и условите во кои работел тимот – услови на сериозна епидемија која тешко се изолира и во која биле инфицирани скоро 30,000 луѓе од кои дури третина (околу 11,000) починале. Во таква средина, проблем е опсервирањето на ефектите на вакцината, како и моралната дилема за групата која не би ја примила вакцината која има добри шанси да е успешна, а тоа би довело до ширење на вирусот и бројот на жртвите.
Затоа е применета стратегијата која се користела при ерадикцијата на сипаниците пред неколку децении, т.е. прстенеста вакцинација (ring vaccination), каде се идентификуваат пријателите и роднините на заболените кои веќе биле во контакт со нив и се вакцинираат сите, дури и доколку се веќе заболени, како вирусот не би се пренесувал повеќе. Тие понатаму биле поделени во групи (117), од кои некои биле вакцинирани веднаш, други по три недели, а резултатите споредувани. По првичните резултати за ефикасност, на сите групи им е понудена вакцинација веднаш, а тие кои одбиле или не можеле да ја примат од било какви причини, претставувале добра контролна група.
rVSV-ZEBOV вакцината, се покажала ефективна и безбедна во раната фаза на истражување, по што затвореното вакцинирање прекинало и биле вакцинирани сите, па дури и децата. Не бил забележан случај на вирусот во споредба со 23те случаи во групите вакцинирани покасно или оние што одбиле да се вакцинираат. Нус појавите биле доста благи, во вид на главоболка, замор или болки во мускулите.
Во прилог на големата ефикасност меѓу оние кои се вакцинирани, испитувањата исто така покажуваат и дека лицата кои биле во прстените на вакцинирани а самите не ја примиле вакцината, биле индиректно заштитени од ебола вирусот, преку така наречениот принцип на имунитет на стадото (т.н. „herd immunity“).
Сепак, авторите истакнуваат дека испитувањата не беа димензионирани за мерење на овој ефект, така што ќе бидат потребни повеќе истражувања за точна потврда и квантитавна мерка на овој ефект.
rVSV-ZEBOV е рекомбинантна, која може да се реплицира. Се состои од атенуиран vesicular stomatitis virus (VSV) кој генетски е модифициран да ги создава гликопротеините карактеристични за заирскиот тип на ебола вирусот и со тоа може да го провоцира имуниот систем да создаде одговор против целиот Ебола вирус.
Треба да се нагласи дека паралелно со истата техника е направена и вакцина против исто така смртоносниот Марбург вирус, кој е исто така како и еболата, предизвикува тешки клинички слики на хеморагична треска, која нетретирана најчесто завржува со смрт.
Останува со понатамошни следења и испитувања да се покаже и траењето на имуниот одговор на телото, или т.н. имуна меморија, како и да се процени поточно ефективноста на вакцината на поголема група, кога реално можно е да се види опаѓање на ефективноста и на 80-90%, што исто така е одличен резултат.
На крај, би завршиле со самото мото и име на испитувањето „Ebola Ca Suffit!“ – што на француски значи „Ебола Доволно е!“
Целата студија можете да ја видите на следниов линк.