Синузитот во неговата почетна фаза, тешко се дијагностицира, затоа што симптомите потсетуваат на оние на обична настинка
Синусите се шуплини кои се наоѓаат во коските на лицето. Постојат четири пара на синуси: над очите; лево и десно од носот, под очите; во коренот на носот; во горниот дел на носот, меѓу очите. Секоја шуплина е отворена и споена со носната шуплина. Внатрешноста на сите синуси е обложена со слузница, иста како онаа во носот. Синусите и носот се споени, затоа, секоја настинка или алергија која предизвикува воспаление и оток на слузницата на носот го прави тоа и на слузницата на синусите.
Отечената слузница и слузот кој се собира во носот го спречуваат протокот на воздухот и сливањето на секретот кој нормално се произведува. Со тоа се блокира отворот на синусот, се спречува неговата вентилација и се оневозможува изедначување на притисокот и дренажа. Синусот се полни со секрет и тоа предизвикува болка. Бидејќи синузитот во неговата почетна фаза, тешко се дијагностицира, затоа што симптомите потсетуваат на оние на обична настинка.
Видови на синузити
Синузитите се делат на: акутни (кој трае 3 – 8 недели), хронични (од 3 месеци, па до повеќе години), рецидивирачки (неколку напади во текот на една година).
Акути синузити – Најчесто ги предизвикуваат бактерии или вируси, а многу ретко габи. Бактериите (пнеумококи и стафилококи), кои во мал процент се присутни на слузницата на горните дишни патишта кај здрави луѓе, најчесто го предизвикуваат акутниот синузит. Кога доаѓа до воспаление и оток на слузницата отежната е вентилацијата и дренажата на синусот, па наместо бактериите и вирусите да се исфрлаат со постојаното изливање на секретот тие се задржуваат и множат со што постепено се развива инфекција и болка во вид на притисок.
Хроничен синусит обично е последица на чести акутни воспаленија на синусите, кои не се лекувани. Симптомите се исти како кај акутниот синузит, но се поблаги, поради што најчесто ги занемаруваме, па траат подолго и преоѓаат во хроничен проблем. Најчести предизвикувачи се грам – негативни и анаеробни бактерии и габи. Децата кои се склони на астма или алергии често имаат и хроничен синузит.
Превенција
- Навремено лекување на настинка, грип и други инфекции на дишните патишта;
- Лекување на алергиите;
- Претерано, енергично дување на носот може да ги внесе бактериите во синусите;
- Редовно проветрување на домот;
- Избегнување задимени простории и загадена средина;
- Избегнување базени со хлорирана вода;
- Дијагностицирање.
Синузитот во неговата почетна фаза, тешко се дијагностицира, затоа што симптомите потсетуваат на оние на обична настинка (затнат нос, сливање на секрет низ ждрелото и малаксаност).
Кај настинката симптомите се повлекуваат после 5 – 7 дена, додека кај синузитот (доколку не се лекува) можат да траат 3 – 8 недели.
Освен тоа, кај синузитите често се јавува болка на лицето и температура. Наједноставен начин да се дијагностицира синузитот е со перкусија или со притискање во пределот на синусот. Доколку тоа предизвикува болка, тогаш најверојатно се работи за инфекција. Потребно е да се направи рендген снимка на синусите. Најдобар начин за дијагностицирање е КТ на синус, односно магнетна резонанца.
Терапија
Лекувањето е усмерено во два правци:
- ублажување на симптомите
- лекување на инфекцијата
Симптомите се ублажуваат со деконгестив, физиолошки раствор, муколитик и инхалација. Со антибиотик се лекува самата инфекција во траење од 10 – 14 дена. Кај хронични синусити лекувањето трае 3 – 4 недели. Доколку лековите не помагаат се применува оперативно лекување. Честа причина за акутни инфекции може да биде и третиот крајник, кој во тој случај треба да се отстрани. Девијација на носната преграда или полип во носот исто така можат да бидат причина за синузит, па во тој случај се оперира носната преграда, односно се вади полипот од носот.
Д-р Владимир Зелениковски
