За потребата од внес на есенцијални витамини и минерали како фолна киселина, калциум, железото, витамините од Б групата како и витамините А и Д разговаравме со д-р Елизабета Никодиновска гинеколог специјалист
Се повеќе сме информирани за потребата од примена на суплементи во исхраната на бремените жени. Кои минерали и витамини би ги издвоиле како најнеопходни додатоци за нормалниот развој на бебето?
За време на бременоста се неопходни витамини и минерали кои се важни освен за развојот и здравјето на бебето исто така и за здравјето на мајката. За време на бременоста особено внимание треба да се обрне на внесот на есенцијални витамини и минерали, и тоа фолна киселина, калциум, железото, витамините од Б групата како и витамините А и Д.
Што подразбирате под здрава исхрана во текот на бременоста?
Здравата храна е особено важна во текот на бременоста како и внесот на битните продукти. На пример потребни се 300-500 екстра калории во вториот и третиот триместар. Потребно е внесување на екстра протеини и калциум за раст на плодот. Млечни производи особени јогурт кој има и пробиотски култури во составот е важен за внесот на калциум. Легуминозни продукти се добри за внесот на протеини, железо, калциум и витамин Б9 – односно фолна киселина. Сладок компир е особени битен за внес на бета-каротен кој во телото понатаму се конвертира во витамин А. Рибата е особено неопходна заради омега 3 масни киселини, особено лосос кој е богат со нив. Риба е потребно да се внесува во исхрана дури и 2 пати неделно. Јајцата се битни во текот на бременост бидејќи тие ги содржат скоро сите нутриенти кои се потребни. Преку брокулата и зелени растенија, се внесува Витамин К, витамин А и витамин Ц, плус калциум, железо, фолна киселина и сл. Месото секако е битно заради внесот на протеини, исто така и железото. И на крај да не заборавиме на внесот на вода. За време на бременоста внесот на вода е потребно да се зголеми за минимум 1.5 л дневно, односно најбитно е телото да се одржи правилно рехидрирано.
Зошто витамините А и Д се сметаат за темел на здравјето на вашето бебе, особено во првиот триместар од бременоста?
Витаминот Д е особено битен за развојот на фетусот. Има улога во градењето на имунитет, поделба на клетките и развојот на коските. Битен е за апсорпција и метаболизам на калциум и фосфор. Ниско ниво на витамин Д и негов хроничен недостаток се поврзува со канцер, автоимуни болести, невролошки болести, резистентост на инсулин и кардиоваскуларни болести. Испитувања правени во САД покажаа дека 40-60% од населението има дефицит на витамин Д. Затоа, особено кај бремените жени е битно да се внесува во како додаток во исхраната.
Витамин А е битен за ембрионскиот раст кај фетусот, вклучувајќи развој на срцето, белите дробови, бубрезите, очите, коските, како и за развојот на цел кардиоваскуларен систем и цел нервен систем.
Додатоците за бремени жени вообичаено содржат железо кое има честопати непријатен вкус и поради ова дел од бремените жени ја прекинуваат терапијата. Што би препорачале во вакви случаи?
Железото знаеме дека е еден од есенцијалните елементи кои се потребни во текот на бременоста. Несаканите ефекти со внесот на железо се појавата на метален вкус во устата и тешки ГИТ тегоби кој се манифестираат со гадење и повраќање. За среќа и кај нас веќе има суплементи кои се користат во текот на бременост, планирање на бременост и после бременоста кои имаат микроенкапсулирано железо кое не јавува ниеден од овие тегоби кои ги спомнавме погоре, потполно се безбедни и ја имаат потребната концентрација на железо за дневните потреби на бремените жени.
Недостатокот на активна фолна киселина често се наведува како еден од факторите на ризик поврзани со појава на последователни спонтани абортуси и тромбофилии. Која би била оптималната препорачана дневна доза на внес на активна фолна киселина?
Кај активниот облик на фолна киселина, потребен дневен внес се 400мг меѓутоа кај бремените жени тој внес се зголемува на 400-800 микрограми дневно. Фолната киселина е битна за развојот на нервниот систем кај фетусот и заштита на невралната туба. Превенира дефекти на невралната туба, сериозни дефекти при раѓање како Spina Bifida и енцефалопатии.
Особено внимание треба да се обрне на суплементи кои се користат во текот на бременост да бидат суплементи кои имаат активен облик на фолна киселина. Таквиот облик е битен бидејќи во телото на мајката може веднаш и во целост да биде искористен. На тој начин можеме да бидеме сигурни дека сме ја внеле и искористиле потребната дневна доза. Додатоците кои не содржат активен облик на фолна к-на всушност не ја обезбедуваат ни минималната неопходна дневна доза од 400 микрограми.
