Како што старееме, при повреди или при зголемена телесна тежина, доаѓа до истрошување на ‘рскавицата, а ова може да доведе и до оштетување на зглобовите, како и до артритис.
Mногу луѓе се справуваат со хронична болка во зглобовите на колената, рацете, лактите, рамената и во повеќето случаи, ова е предизвикано од најчестиот вид на артритис, таканаречен артроза (трошење на зглобовите и ‘рскавицата). Олеснувачите на болка, како што се ацетаминофен или нестероидни антиинфламаторни лекови, како ибупрофен, обично се првиот избор за ублажување на болката. Ова е вообичаена проблематика со која се среќаваме и ја слушаме скоро секој ден.
Остеоартритисот е исто така познат како дегенеративно заболување на зглобовите и е многу чест кај луѓето, особено над 30-годишна возраст. Зглобовите кои се најчесто оптеретени и изложени на тежина и притисок се оние на палецот, колено, колкот и ‘рбетот. Луѓето кои се здобиле со спортски повреди се изложени на поголем ризик од дегенерација на зглобот. Покрај тоа, вообичаени секојдневни активности доведуваат до трошење на зглобовите, особено доколку пациентот има зголемена телесна тежина. Бидејќи тетивите, зглобовите и ‘рскавицата немаат „директни„ крвни садови, движењето, физичката активност и одредени вежби како на пример аеробикот, се важни за дифузија на кислород и хранливи материи во зглобовите, како и за намалување на отокот на зглобовите.
Зглобот претставува поврзаност помеѓу две коски. Зглобовите и нивните околни структури ви дозволуваат да ги свиткате лактите и колената, да го свиткате грбот, да ја свртите главата и слично. Мазните ткива наречени ‘рскавици и синовијална течност служат како „перниче„ на зглобовите, така што спречуваат триење со коските.
Но, како што старееме, при повреди или при зголемена телесна тежина, доаѓа до истрошување на ‘рскавицата, а ова може да доведе и до оштетување на зглобовите, како и до артритис.
Еве неколку совети за добро здравје на зглобовите. Вежбањето може да ви помогне да изгубите вишок килограми и да одржите здрава телесна тежина. Како што знаеме долготрајно лежење, намалена подвижност, подолго време седење на компјутер се едни од ризик факторите за појава на болка во зглобовите. Помало движење значи поголема вкочанетост во зглобовите. Затоа бидете активни, често менувајте позиции доколку сте приморани да седите, на пример на работа правете чести паузи, истегнете се или одете на кратка прошетка. Многу луѓе земаат суплементи за поддршка на здравјето на зглобовите. Некои ги земаат за ублажување на моменталната болка, додека пак, други ги земаат за да спречат болка. Повеќето додатоци делуваат на принцип на намалување на воспалението или заштита на ‘рскавицата, која што со тек на време може да се намали.
Кога сме кај суплементи, еден од најзначајните е глукозаминот, како природна компонента на ‘рскавицата, супстанца што спречува коските да се тријат едни со други и да предизвикаат болка и воспаление. Исто така, може да помогне во спречување на распаѓање на ‘рскавицата што најчесто се случува при артритис.
Постојат два вида глукозамин: глукозамин сулфат и глукозамин хидрохлорид. Направени се одредени студии и анализи, каде е приложено и поткрепено со докази дека производите што содржат глукозамин сулфат значајно придонесуваат во подобрување на болката во зглобовите предизвикана од остеоартритис, во однос на глукозамин хидрохлорид, кој нема големо влијание во намалување на болката. Кога се зема подолг временски период, глукозамин сулфатот може да ја забави прогресијата на остеоартритисот. Вообичаена дневна доза е 1.500 милиграми (мг), еднаш на ден. Се смета дека глукозаминот е ефикасен речиси како ибупрофенот, но со помалку нус појави. Хондроитинот пак (составен дел на ‘рскавицата), може да помогне во спречување на распаѓање на ‘рскавицата при артроза, како и да ја намали болката во зглобовите и вкочанетоста кај луѓето со остеоартритис. Во суплементите за здрави зглобови, често се комбинираат хондроитин со глукозамин. Препорачана доза на хондроитин изнесува од 400 до 800 мг два до три пати на ден.
Покрај овие два, како суплемент кој најчесто се користи при симптоми на депресија и остеоартритис е С-аденозил-Л-метионин (SAMe). Црниот дроб природно произведува SAMe од аминокиселината наречена метионин, но, кога тоа не е доволно, потребно е поткрепување со помош на додатоци. Тука можеме да ја спомнеме и куркумата, чии ефекти се припишуваат на хемиско соединение во куркумата наречено куркумин.
Како други суплементи што помагаат при болка во зглобовите, можеме да ги споменеме и босвелијата (индиски темјан), екстракт од масла од авокадо и соја, ѓаволска канџа (која содржи харпогозид со антиинфламаторно дејство), рибино масло (кое содржи омега-3 масни киселини), метилсулфонилметан (МСМ) и слично. Изборот на суплементи за здрави зглобови е голем.
Многу од овие производи содржат повеќе состојки, но имајте на ум дека долгата листа на состојки не секогаш прави подобар производ. Затоа, за да го направите правилниот избор, пред да изберете суплемент, разговарајте со вашиот лекар или фармацевт и заедно со нив одлучете што е најдобро за вашето здравје!
Мр. Фарм. Љупчо Јанковски
