Симптоми и третман на Мениерова болест

Мениеровата болест е нарушување во внатрешното уво кое со време се влошува

Прв пат ја опишал францускиот лекар Проспер Мениер, пред повеќе од сто години. Болеста ја означуваат голем број симптоми, сите поврзани со тегобите на внатрешното уво, место во организмот каде се сместени сетилните органи за слух и рамнотежа.

Најчести симптоми:

• Повремена вртоглавица, понекогаш придружена со мачнина, повраќање, бледило и немоќ;
• Тегоби со слухот, вклучувајќи с послаб слух, тинитус (брмчење во ушите), пречувствителност на врева и впечаток дека не се слушаат исти звуци во двете уши;
• Чувство дека ушите се полни, затнати, некогаш пред нападот на вртоглавица;
• Главоболка.

Мениеровата болест е нарушување во внатрешното уво кое со време обично се влошува, а често оневозможува задоволително извршување на работите, доведува до непријатност и психолошка вознемиреност.

Над 96% од заболените од Мениерова болест имаат напади на вртоглавица или несвестица. Ваквите периоди на несвестици можат да потраат помалку од еден час или до два дена, јавувајќи се ретко, на пример еднаш годишно, или често, неколкупати годишно. По нападот болниот често се чувствува наполно исцрпен и ќе заспие, а кога ќе се разбуди, се чувствува добро.

Заболените од Мениеровата болест можат да се жалат на различни тегоби со слухот, што може, но не мора да бидат придружени со вртоглавици. На пример, може да дојде до постепено губење на слухот, шумови, зуење или брмчење во ушите (тинитус) или лицето може да има впечаток дека истите звуци во секое уво звучат поинаку, појава наречена диплакузија.

Мениеровата болест обично се појавува кај луѓе на возраст меѓу 20 и 60 години, просечно на возраст од 40 години. Но, нарушувањата може да се појават и кај четиригодишно дете и кај деведесетгодишен човек. Тегобите обично почнуваат во едното уво и кај многу болни се прошируваат и на другото уво. Понекогаш, болеста поради непознати причинители, се повлекува сама од себе. За жал, никој не знае кои болни ќе оздрават, а кои нема да оздрават.

Причинители и дијагноза

Нападите на Мениеровата болест можат да предизвикаат мачнина, напнатост или преголемо внесување сол. Иако научниците сѐ уште расправаат за причинителите за нарушувањето, со сигурност знаат дека тоа вклучува прекумерно количество ендолимфа, течност што го исполнува внатрешното уво или лавиринтот.

Внатрешното уво, всушност, се состои од неколку сетилни органи сместени во слепоочната коска, во страничниот дел на черепот. Еден дел од внатрешното уво, спирално обликуваното полжавче, ги преобразува звучните бранови во електрични импулси, кои потоа се праќаат во мозокот. Другиот дел се состои од низа прстени што ги нарекуваме полукружни канали. Тие канали ги исполнува течност што реагира на промените на положбата на телото (на пример, лежење, станување, наведнување настрана). Сигналите од тие канали, заедно со информациите кои пристигнуваат од очите и нервните завршетоци на кожата, му помагаат на мозокот да распознае дали телото е исправено или паѓа. 

Поради некои причини кај Мениеровата болест внатрешното уво се полни со премногу течност, па се губи чувството за рамнотежа. Понекогаш течноста може да влезе во полжавчето, па влијае врз слухот.

Луѓето со неправилно обликувано внатрешно уво или слепоочна коска, било вродено или како последица на повреда, се изложени на поголема опасност од развивање на Мениеровата болест. Обликот на средното уво и нивото на течноста во него може да го променат и некои други болести, вклучувајќи инфекции на средното уво, сифилис, леукоза, отосклероза (закостување на средното уво) и нарушување на имунолошкиот систем.

Дијагностички постапки

Во повеќето случаи, искусен оториноларинголог (специјалист за уво, нос и грло) може лесно да одреди дали имате Мениерова болест со преглед на историјата на болестите и изведување некои едноставни тестови во ординација. Сепак, со оглед на фактот дека вртоглавиците и слушните тегоби можат да ги предизвикаат разни нарушувања, наполно безопасни или многу опасни, понекогаш е доста тешко да се постави точна дијагноза.

Лекарот поради исклучување на другите болести може да спроведе детални анализи. Некои од дијагностичките постапки кои би можел да ги побара се аудиометрија, со која се испитуваат слушните механизми; рендгенско снимање поради преглед на коските на черепот или некои претходни повреди; елкетроркохлеографија, кај која низ ушното тапанче се внесува сонда заради испитување на електричните особини на внатрешното уво, кои би можеле да укажат на природата на слушните тегоби.

Лекување

Бидејќи научниците сѐ уште не откриле лек за Мениеровата болест, лекувањето е сосредоточено на намалување на симптомите и психолошките дејства на нарушувањата. Оперативното лекување се применува како крајна мерка кај болните со изразено тежок облик на болеста.

Конвенционална медицина

Лекувањето на Мениеровата болест често почнува со примена на лекови со кои се настојува да се намали крвниот притисок и количеството на течноста во внатрешното уво. Обично се препишуваат антихистаминици, како бетахистин на пример, кои директно влијаат во намалувањето на количината на ендолимфата, понатаму диуретици (го зголемуваат исфрлањето на течностите преку мочање) и седативи (го смируваат заболениот и ја намалуваат вртоглавицата).

Лекување дома

• Во текот на напади на Мениерова болест лежете мирно и обидете се да се олабавите;
• Обидете се да го намалите внесувањето на течности и соли;
• Одбегнувајте кофеин, пушење и алкохол, бидејќи можат да го зголемат стресот и да го спречат добриот одмор;
• Обидете се ноќе добро да се наспиете;
• Одбегнувајте возење, пливање, качување по скали и други активности кај кои нападот на вртоглавица би можел да доведе до посериозни повреди.

Д-р Зоран Максимовиќ, специјалист оториноларинголог