[дел 1] Микронутриенти кои се од особено значење за организмот

На нас ни се потребни различни витамини и минерали за да можеме нормално да функционираме во текот на секојдневието

Микронутриентите се различни витамини и минерали кои ни се потребни во мали количини (милиграми) за нормално функционирање на клетките и ткивата и за одржување на здравјето. Витамините, кои покрај другото го зајакнуваат и имунолошкиот систем, се делат на две групи: витамини растворливи во вода и витамини растворливи во масти. Нивниот состав и дејство може да се сменат како резултат на топлина, кислород, светлина или хемиски процеси, а во колкаво количество би ги имало во храната зависи од начинот на одгледување на храната, преработката, складирањето и готвењето.

Витамини растворливи во вода

Витамините растворливи во вода треба да бидат растворени во вода пред да можат да бидат апсорбирани, а доколку дел од нив не бидат апсорбирани, организмот ги исфрла преку урината. Овие витамини побрзо поминуваат низ метаболизмот и побрзо можат да бидат исфрлени преку урината. Поради тоа се препорачува секојдневно внесување на витамините.

1. Витамин Б1 – Тиамин

Витаминот Б1 му е потребен на телото за да ги претвори јаглените хидрати во гликоза која што организмот ја користи за создавање на енергија. Потребата од тиамин е право пропорционална со потребата од енергија (калории), односно колку повеќе калории примаме толку поголема ни е потребата од тиамин.

• Храна која содржи тиамин: Ориз, тестенини, житарки или додатни извори на тиамин како свинско месо, грав и грашок.

2. Витамин Б2 – Рибофлавин

Како и останатите од групата Б-витамини, и витаминот Б2 има улога во создавањето на енергија. Недостатокот на овој витамин се поврзува со нарушена апсорпција на железо во организмот.

• Храна која содржи рибофлавин: Млечни производи, житарки, печурки и внатрешни органи.

3. Витамин Б6

Витаминот Б6 делува позитивно на нервниот систем, кожата и циркулацијата на крвта.

• Храна која содржи витамин Б6: банани, житарки, леблебии, семки од сончоглед, телешко месо и месо од живина.

4. Фолна киселина

Фолната киселина меѓу останатите работи помага за подобрување на крвната слика и за подобра апсорпција на хранливите материи во организмот.

• Храна која содржи фолна киселина: зелен зеленчук, житарки, сок од портокал, џигер, пченични никулци.

Витамини растворливи во масти

Овие витамини се акумулираат во црниот дроб и масните ткива за да можат да бидат искористени кога и да му бидат потребни на организмот.

1. Витамин A

Витаминот А го зајакнува имунитетот и меѓу другото делува позитивно на репродуктивните органи, коските, очите и видот.

• Храна која содржи витамин А: џигер, жолчки од јајца и полномасно млеко. Додека пак брокулата, спанаќот, морковите, слаткиот компир, диња, праски и останати темно зелени или жолто-портокалови видови на овошје или зеленчук содржат каротеноиди кои се клучни за создавање на витаминот А.

2. Витамин Д

Витаминот Д е особено важен за апсорпција на калциум и одржување на здрави коски, а може и да делува позитивно врз воспаленија.

• Храна која содржи природен витамин Д: туна, лосос, жолчки од јајца, телешки џигер и некои печурки. Сончевата светлина е најдобриот извор на витамин Д. Ултра виолетовата светлина го поттикнува создавањето на витамин Д во кожата.

3. Витамин Е

Витаминот Е делува превентивно во случај на срцеви болести или болести на крвните садови. Се користи и за третирање на дијабетес.

• Храна која содржи витамин Е: семки, ореви, растителни масла, житарки.

4. Витамин К

Витаминот К е неопходен за згрутчувањето на крвта како и за одржување на силни коски.

• Храна која содржи витамин К: брокула, спанаќ, кељ, зелка, карфиол, соја, риба.