Додека кардио-активностите се клучни за здрав начин на живот, загадувањето на воздухот и вежбањето може да бидат лоша комбинација.
Загадувањето на амбиенталниот воздух е главната причина за многу болести и смртни случаи на глобално ниво. Околу 4,2 милиони прерани смртни случаи на глобално ниво се поврзани со загадувањето на надворешниот воздух, главно од срцеви заболувања, мозочен удар, хронична опструктивна пулмонална болест, рак на белите дробови и акутни респираторни инфекции кај деца.
Краткорочната и долгорочната изложеност на загадениот амбиентален воздух може да доведе до намалување на функцијата на белите дробови, респираторни инфекции и астма со тешки симптоми. Изложеноста на бремените жени на загаден воздух се поврзува со ниска родилна тежина и предвремено раѓање. Но каква е поврзаноста помеѓу загадениот воздух и вежбањето? Дали загадувањето на воздухот е ризично за вежбањето на отворено?
Додека кардио-активностите се клучни за здрав начин на живот, загадувањето на воздухот и вежбањето може да бидат лоша комбинација. Ова е особено важно доколку имате астма, дијабетес или срцеви или белодробни заболувања. Малите деца, постарите лица и луѓето кои работат или вежбаат на отворено, може да бидат особено подложни на ефектите од загаденоста на надворешниот воздух.
Загадувањето на надворешниот воздух може да дојде од многу извори, вклучувајќи:
- Согорување на гориво од моторни возила (автомобили и камиони);
- Топлинска и електрична енергија (централи за нафта и јаглен и котли);
- Индустриски објекти (фабрики, рудници и рафинерии за нафта);
- Горење дрвја и согорување отпад;
- Градежни активности;
- Готвење, греење и осветлување со загадувачки горива во станбени простори.
Дури и кога не вежбате, изложеноста на загадениот воздух може да предизвика здравствени проблеми. Но кога се вежба на отворени места каде што воздухот е значително загаден, ризикот за појава на здравствени проблеми се зголемува.
Една причина за овој зголемен ризик може да биде тоа што за време на вежбањето, вдишуваме поголемо количество воздух длабоко во нашите бели дробови. Згора на тоа, при вежбањето честопати воздухот се вдишува преку устата со што воздухот кој го вдишуваме ги заобиколува носните патишта кои всушност ги филтрираат загадените честички во воздухот.
Здравствените проблеми поврзани со загадувањето на воздухот вклучуваат:
- Главоболки;
- Иритација на очите, носот и грлото;
- Оштетување на дишните патишта и белите дробови;
- Зголемен ризик за развој на астма;
- Влошување на постоечката астма или други состојби на белите дробови;
- Зголемен ризик од срцев и мозочен удар;
- Зголемен ризик од смрт од рак на белите дробови и кардиоваскуларни болести.
Во многу делови на светот, особено во големите градови, луѓето се секојдневно изложени на големи нивоа на загадување на воздухот што ја преминуваат границата што ја препорачува Светската здравствена организација. Сепак бидејќи вежбањето има јасни здравствени придобивки, не треба да се откажуваме од него, освен доколку така не ни е наложено од здравствено лице. Многубројни истражувања покажуваат дека долгорочните придобивки од редовното вежбање ги надминуваат ризиците поврзани со изложеноста на загадениот воздух.
Сепак, за да останете колку што е можно поздрави додека вежбате, фокусирајте се на начини за минимизирање на вашата изложеност на загадениот воздух.
Ефектите од загадувањето на воздухот може да се ограничат на многу начини, вклучувајќи:
Следење на нивото на загадување на воздухот
Со постојано следење на нивото на загаденост на воздухот ќе знаете во кој период од деновите е помало загадувањето, а во кој поголемо. Оттука, ќе знаете кога не се препорачува вежбање на отворено и ќе избегнувате да вежбате во тие периоди од денот.
Внимателно одредување на терминот за вежбање надвор
Избегнувајте физички активности на отворено или намалете го интензитетот и времетраењето на истите кога е издадено предупредување за квалитетот на воздухот. Нивото на загадување на воздухот е највисоко во близина на пладне или во попладневните часови, па обидете се да се избегнете вежбање на отворено во текот на овие делови од денот.
Избегнување на вежбање на места со високо ниво на загаденост
Нивото на загадување вообичаено е високо на места каде што има густ сообраќај. Исто така, областите во чија близина има фабрики и сл. загадувачи имаат високо ниво на загадување. Доколку живеете во близина на некој загадувач или на место каде што сообраќајот е густ избегнувајте да вежбате надвор.
Почесто вежбање во затворен простор
Кога нивоата на загаденост на воздухот се алармантни, вежбањето надвор заменете го со вежбање во затворен простор.
