Вообичаено е кога говорите за себе, да употребувате прво лице еднина или јас. Но, кога некој за себе зборува во трето лице, тоа се нарекува илеизам.
Вообичаено е кога говорите за себе, да употребувате прво лице еднина или јас. Но, кога некој за себе зборува во трето лице, тоа се нарекува илеизам.
Примери за илеизам се вообичаени во популарните книги, драми и филмови. Вилијам Шекспир го користел илезмот во неговите дела кои ги прикажувале животите на Хамлет и Јулиј Цезар. Во литературните дела постојат бројни примери на илеизам, кои датираат од вековите, вклучувајќи ги и преведувачите во Библијата.
Социјални перцепции на илеизам
Повеќето луѓе не го користат илеизмот во нормален разговор, многу експерти кои се занимаваат со психологија, честопати го сметаат поединецот кој зборува за себе во трето лице дека има нарцисоидна личност или некој вид дисоцијативно нарушување.
Од психолошка перспектива, лице во клинички услови што зборува за себе во трето лице сигурно може да даде причина да се евалуира од страна на психијатар.
Експертите велат дека се користи кога се употребува сарказам, во говор кој е упатен кон деца, и најинспиративниот случај – во говорот на нарцисоидни говорници. Ваквите типови се опседнати да остават добар впечаток. Сликата што ја имаат за себе и онаа што другите ја имаат за нив често не се поклопува, па нарцисоидните говорници користат илеизми за да ја премостат таа разлика.
Сепак, неодамнешни испитувања околу користењето на илеизмот откриваат многу поинаква перспектива за него и викаат дека е полезен кога би се користел во мотивациони и техники за само-помош.
Тековни истражувања на илеизам
Во 2014 година, во весникот за личноста и социјалната психологија е објавен наслов „авто-разговорот како регулаторен механизам: битно е како го правите тоа“. Ова е компилација на седум студии спроведени од Итан Кросс, од Универзитетот во Мичиген, заедно со уште осум други истражувачи, кои изложиле некои изненадувачки откритија.
Од студиите Крос увидел дека „малите поместувања на јазикот што луѓето ги користат кон себе, за време на интроспекцијата, имаат влијание на нивната способност да ги регулираат своите мисли, чувства и однесување кога се под влијание на социјален стрес, и ова важи дури и за ранливите поединци“.
Според истражувачите, авто-разговорот во трето лице е форма на само-дистанцирање за поединецот да добие перспектива и објективно да размислува за ирационалните мисли. Концептот одамна е примарен фактор во многу когнитивни методи на однесувањето. Исто така, овој став е поддржан од терапевтите кои работат на вниманието и терапии базирани на прифаќање, практиката на самоодделување овозможува попрецизно набљудување на чувствата на поединецот.
Од спроведувањето на оваа студија, Кросс и неговите колеги ги пренесоа своите истражувања во уште една понова статија во кој го разгледуваат концептот на „Само-дистанцирање: теорија, истражување и тековни насоки“ која се фокусира на улогата на само-дистанцирањето како олеснување на адаптивната саморефлексија.
Сепак, стигмите поврзани со илеизам ќе продолжат да траат сè додека нови истражувања за само-обраќање во трето лице не ги промени распространетите заблуди за тоа.
Познати Илеисти
Многу успешни луѓе зборуваат за себе во трето лице, вклучувајќи и спортисти како што се:
- Bo Jackson – Поранешниот NFL фудбалер;
- Andre Agassi – Поранешниот тенисер;
- Floyd Mayweather Jr. – Поранешниот боксер;
- Dwayne Johnson (The Rock) – Професионален борач и успешен холивудски актер;
- Shaquille O’Neal – Поранешниот Четирикратен НБА шампион;
- LeBron James – Професионален НБА кошаркар.
Погледнете го самообраќање на ЛеБрон Џејмс во трето лице кое беше фатено на видео:
