Резистенцијата кон антибиотици води кон повисоки трошоци во медицината, продолжени болнички престои и зголемена стапка на смртни случаи.
Справувањето со отпорноста кон антибиотиците е приоритет за Светската здравствена организација. Во мај 2015 беше одобрен глобален акционен план за антимикробна резистентност, а воедно и за отпорност кон антибиотици. Од одобрувањето на овој план, кој има за цел да обезбеди превенција и третман на заразни болести со безбедни и ефикасни лекови, секој ноември се одржува глобалната еднонеделна кампања на темата „Antibiotics: Handle with care“.
Антибиотиците се лекови коишто се користат за спречување и лекување на бактериски инфекции. Отпорноста кон антибиотиците се случува кога бактериите ја менуваат својата форма како одговор на употребата на овие лекови. Тогаш тие, а не луѓето или животните, стануваат резистентни на антибиотиците.
За да се избегнат овие глобални проблеми светот што побрзо треба да го промени начинот на кој ги пропишува и користи антибиотиците. Дури и ако се развијат нови лекови, без промена на севкупното однесување кон лековите, отпорноста на антибиотиците ќе остане голема глобална закана. Промените во однесувањето треба да вклучат и активности за намалување на ширењето на инфекции преку вакцинација, одржување на сопствената хигиена, како и хигиената на храната и практикување на безбеден секс.
Клучни факти
- Oтпорноста кон антибиотици е една од најголемите закани за глобалното здравје, безбедноста на храната и развојот денес;
- Отпорноста кон антибиотици може да влијае на било кој, на било која возраст, во било која земја во светот;
- Отпорноста кон антибиотици се појавува природно, но злоупотребата на антибиотици кај луѓето и животните го забрзува процесот;
- Зголемениот број на инфекции како што се пневмонија, туберкулоза и гонореја стануваат потешки за лекување, бидејќи антибиотиците што се користат за лекување на истите се помалку ефикасни;
- Отпорноста кон антибиотици доведува до подолги болнички престои, повисоки медицински трошоци и зголемена стапка на смртност.
Обем на проблемот
Отпорноста кон антибиотици продолжува сериозно да се зголемува во сите делови на светот. Нови механизми на отпорност се појавуваат и шират на глобално ниво, заканувајќи се на нашата способност за лекување на чести заразни болести. Зголемената листа на инфекции како што се пневмонија, туберкулоза, труење со крв и гонореа стануваат сè потешки, а во некои случаи и невозможни за лекување бидејќи антибиотиците наменети за нив стануваат помалку ефикасни.
Онаму каде што антибиотиците наменети за луѓе и животни можат да се купат без рецепт појавата и ширењето на отпорноста на истите се влошуваат. Слично на ова, во земјите без стандардни упатства за лекување, антибиотиците многу често се препишани од страна на докторите и ветеринарите и, оттука, премногу се користат од страна на јавноста.
Превенција и контрола
Отпорноста кон антибиотици се забрзува со злоупотребата и прекумерната употреба на истите, како и со слаба превенција и контрола на инфекциите. Треба да се преземат чекори на сите нивоа во општеството за да се спречи ширењето на резистенцијата на антибиотици, а со тоа и да се зголеми ефикасноста на лековите.
За да се спречи и контролира ширењето на отпорноста на антибиотици, како поединец треба:
- да користите антибиотици само кога ги пропишува медицинско лице;
- да не барате антибиотици ако вашиот доктор вели дека не ви се потребни;
- да ги следите советите на вашиот доктор кога користите антибиотици;
- да не споделувате или користите остатоци од антибиотици;
- да ги превенирате инфекциите со редовно миење на рацете, подготвување на храна во хигиенски услови, избегнување на близок контакт со болни лица и практикување на безбеден секс.
