Лекарите се надеваат дека во скоро време ќе се стави под контрола еден од најголемите проблеми во здравството во светот – болеста Денга
Денга е вирусна инфекција предизвикана од денга вирусот (или поточно неговите 5 серотипови). Се пренесува со каснување на комарец од видот Aedes aegypti кои се карактеристични за Африка, но и за останатите тропски и субтропски делови во светот. Симптомите на оваа болест започнуваат како настинка и стомачен вирус, со повраќање и дијареа. Болеста по неколку дена го зема својот замав и болниот добива покачена температура, главоболка, осип на кожата и болки во зглобовите. Напредните стадиуми на болеста предизвикуваат јака болка во костите (оттука и второто име Коскокршечка треска), хеморагична треска и критично намалување на нивото на тромбоцити во крвта. Одредени прогнози покажуваат дека годишно околу 3,9 милијарди луѓе, во 128 држави, се под потенцијална закана од Денга инфекција, околу 390 милиони се заразуваат од кои скоро 100 милиони луѓе покажуваат клинички знаци на болеста.Првата вакцина во светот е развиена и тестирана и се очекува да биде лиценцирана во втората половина на 2015 година за подоцна да биде пуштена и во употреба во засегнатите земји.
Досега се направени сите потребни испитувања, но највашно е што завршија и најважните испитувања или таканаречените Фаза 3 испитувања за дејството, делотворноста и ефикасноста на вакцината. Беше спроведено во пет земји во Азија (Индонезија, Малезија, Филипини, Тајланд и Виетнам) и ги даде посакуваните резултати на вакцината против денга. Резултатите покажуваат ефикасност против симптоми на денга кај 56,5% од децата на возраст од 2 до 14 години после три дози за вакцинирање. Поважно, анализите покажуваат 88,5% намалување на денга хеморагична треска, тешка форма на денга, според СЗО. Испитувањето исто така покажа клинички важно намалување на ризикот од хоспитализација поради денга од 67%. Безбедносната вакцина и нејзините реакции по однос на луѓето е следена 25 месеци во земјите од Азискиот полуостров.
“Резултатите од оваа прва студија на III-тата фаза на истражувања за оваа болест го покажа потенцијалот на вакцината и значителното влијание врз здравјето на луѓето”, коментира д-р Марија Росарио главен истражувач на Институт за истражување за тропска медицина, на Филипините. Заканата од оваа тешка болест создава страв во заедницата. Вакцината ќе го промени животот на милиони луѓе.”
До денес, 27.000 деца, адолесценти и возрасни биле вакцинирани со три дози од денга вакцината во текот на клиничките студии.
“Исходот од високата ефикасност забележана од тешка денга и намалувањето на хоспитализацијата е исклучително важно за јавното здравје. Исто така оваа денга вакцина продолжува да ги исполнува највисоките безбедносни очекувања, што е многу оптимистички”, коментира професорот Двејн Гублер, професор и основач на програмата за истражување на новите инфективни болести, на високата медицинска школа во Сингапур и претседател на партнерство за Денга контрола.
Последната студија од III-тата фаза, беше извршена и во Латинска Америка и Карибите, и резултатите беа конечно објавени во Ноември 2014 година. Студијата покажа одлични резултати со целокупна ефикасност од близу 61% за сите видови на денга, но поважно е што е покажана заштита од 95,5% од најтешките облици на денга и 80% намалување на хоспитализираните пациенти.
“Оваа клучна фаза III на студијата, ги покажа резултатите на вакцината и не доближи до нашата амбиција конечно да се направи првата вакцина против денга на светот”, вели Џон Тресат, заменик претседател на R & D во Санофи Пастер. “По повеќе од 20 години на посветеност и соработка со научната заедница, ние сме на пат да направиме вакцина која ќе ја спречи денга болеста. Овие наоди се важен чекор кон исполнувањето на стратешките цели на СЗО за намалување на смртноста кај денга за половина и морбидитетот од најмалку 25% од 2020.
Клучни факти:
- Денга е вирусна инфекција која се пренесува преку каснување од комарец.
- Инфекцијата предизвикува болест на слична на грип, а понекогаш се развива и во потенцијално смртоносна компликација наречена тешка денга.
- Глобалната инциденца на денга драматично се зголеми во последните децении.
- Околу половина од светската популација сега е во ризик.
- Денга е распространета во тропските и суптропските климатски подрачја во светот, претежно во урбани и полу-урбани средини.
- Тешка денга е водечка причина за сериозна болест и смрт кај децата во некои земји од Азија и Латинска Америка.
- Не постои специфичен третман за денга / тешки денга, но рано откривање и пристап до соодветна медицинска нега намалува фаталноста на стапка под 1%.
- Спречувањето и контролата на денга исклучиво зависи од ефикасни мерки за контрола на вектор проносителот.