Развој на генитални ХПВ инфекции
ХПВ инфекцијата е најчесто полово преносливо заболување при што грлото на матката е најчесто нападнатиот орган. Приближно половината од вкупниот број на сексуално активни лица може да се заразат со ХПВ во одреден период од животот а дури 80% од жените ке бидат инфицирани до навршувањето на 50-тата година. Повеќето од ХПВ инфекциите се самоизлечиви во период од 1-2 години, благодарение на имуниот систем на организмот. За жал дел од ХПВ вирусите предизвикуваат промени и тоа:
- нискоризичните ХПВ тип 6 и 11 брадавици (кондиломи) и други бенигни тумори во аногениталната област.
- високоризичнитеХПВ тип 16 и 18, може да предизвикаат рак на грлото на матката и други малигни промени во областа на гениталиите.
Процесот на предракова состојба обично се одвива бавно и напредува од полесни кон потешки стадиуми. Може да се јават следните три степени на цервикални преканцерози:
- ЦИН 1– промена на нормалната структура на клетките само во долната третина од покривниот слој на грлото на матката.
- ЦИН 2– долните две третини од епителниот слој содржат променети клетки а горната третина е со комплетно нормална структура.
- ЦИН 3– промените го зафаќаат целиот епител.
Најсериозни состојби се вулварна интраепителна неоплазма и рак на вулвата и/или рак на анусот.
Препораки за превенција и терапија на гениталните ХПВ инфекции
Основни методи на превенција на ХПВ инфекциите се:
- Вакцинирање на младите девојки против четирите најраспространети типа на човековиот папилома вирус ( HPV тип 6,11,16,18). Вакцината се прима во три дози во рок од 6 месеци и штити од ХПВ инфекција која предизвикува рак на грлото на матката и гениталните брадавици.
- Сексуални односи со презерватив, особено со недоволно познати партнери.
- Редовни гениколошки прегледиза секоја жена 3 години откако станала сексуално активна. Скринингот го намалува бројот на смртни случаи од ракот на грлото на матката за околу 70%.
Доколку сепак дојде до потврдена ХПВ инфекција многу е важно да се примени соодветен хигиенодиететски режим кој вклучува: здрава исхрана богата со протеини, овошје и зеленчук, престанок со пушење и конзумација на алкохол. Спротивно, треба да се исклучат: брзата храна, шеќерите и газираните пијалоци и да се намали/добро да се менаџира стресот.
Лечењето на промените кои се во аногениталната област, предизвикани од ХПВ бараат што побрза санација. Не е возможно потполно уништување на вирусот и поради тоа терапиите имаат ограничен успех и често се забележуваат рецидиви. Медикаментозната терапија подразбира долготраен (често и доживотен), редовен внес на имуномодулатори кои дејствуваат преку јакнење на природниот имунолошкиот систем кај човекот и предизвикуваат засилен антивирусен одговор а пред се: бетаглукани произведени од квасец во високи дози, пробиотици, високи дози на витамини Ц, Д, Е и фолна киселина, минерали цинк, селен и др. Локално се користат средства за дезинфекција, антимитотички агенси кои дејствуваат врз процесот на делењето на клетката и може да имаат блокирачко дејство врз ширењето на вирусот, како и кератолитици кои бргу навлегуваат во структурата на кожата и хемиски влијаат на кератинот и другите ткива.
Хируршкото лекување на предраковите состојби на грлото на матката е еден од најефикасните методи за спречување/успорување на понатамошниот развој на болеста. Се користат разни хируршки техники под локална анестезија и обично имаат добар ефект т.е. ретка е можноста од појава на нови брадавици на истото место.
Кај CIN 1 и/или CIN 2 се оди на уништување на променетата зона со електротерапија, криотерапија или ласер. После тоа се неопходни периодични прегледи, колпоскопија и циторазмаска.
Кај CIN 3, се извршува т.н. конизација – конусовидно отстранување на дел од грлото на матката.
На крајот а можеби и најзначајно е во редовната рутина да вклучите 2-3 посети на гинеколог годишно, при кои со направен ПАП тест ќе ја контролирате прогресијата на ХПВ инфекцијата навремено ќе може да се преземат дополнителни чекори.
