Некои убоди од медуза може да предизвикаат целосна телесна (системска) реакција, а во ретки случаи, може да бидат опасни по живот
Убодите од медузи се релативно чести проблеми за луѓето што пливаат или нуркаат во морските води. Долгите пипала на медузата може да ве инјектираат со отровот преку илјадниците микроскопски бодликави штипалки.
Пипалата на медузата содржи микроскопски бодликави штипалки од кои секоја има мал дел во кој го држи отровот и свиткана цевка со остри врвови. Медузата го користи отровот за да се заштити и да го усмрти својот плен.
Убодите од медуза може да се разликуваат во голема мера. Најчесто тие резултираат со непосредна болка и црвени, иритирани дамки на кожата. Некои убоди од медуза може да предизвикаат целосна телесна (системска) реакција, а во ретки случаи, може да бидат опасни по живот.
Симптоми
Вообичаени знаци и симптоми на убоди на медуза вклучуваат:
- Горење, пецкање, боцкање;
- Црвени, кафени или пурпурни дамки на кожата;
- Чешање;
- Оток;
- Болка со мачнина.
Потешките убоди од медуза може да влијаат на повеќе делови на телото. Овие реакции може да се појават брзо или неколку часа по убодот. Знаци и симптоми на тешки убоди од медузи вклучуваат:
- Стомачна болка, гадење и повраќање;
- Главоболка;
- Мускулна болка или спазми;
- Слабост, поспаност, несвестица и конфузија;
- Отежнато дишење;
- Срцеви проблеми.
Тежината на реакција на убодот вообичаено зависи од:
- Видот и големината на медузата;
- Возраста и здравјето (сериозни реакции почесто се сретнуваат кај децата и луѓето со слабо здравје);
- Степенот на изложеност на убодот;
- Степенот на зафатеност на.
Видови на медузи
Иако многу видови медузи се релативно безопасни за луѓето, некои можат да предизвикаат силна болка или системска реакција. Следниве медузи може да предизвикаат повеќе сериозни проблеми кај луѓето:
Морска оса – Убодот од медузата наречена морска оса може да предизвика интензивна болка. Реакциите опасни по живот, иако ретки, се почести при убод од овој тип медуза. Поопасните видови морски оси живеат во топлите води на Тихиот и Индискиот Океан.
Португалски брод – Исто така, наречена физалија, оваа медуза живее главно во потоплите мориња. Овој тип медуза има сино или виолетово меурче исполнето со гас што ја држи во живот на вода и делува како едро.
Морска коприва – Овие медузи се чести во топлите и ладни морските води и живеат по североисточниот брег на САД и во Заливот Чесапик.
Џиновска медуза – Овој тип медузи се најголемите во светот, со дијаметар од повеќе од 1 метар. Тие се најчести во постудените, северните региони на Тихиот и Атлантскиот Океан.
Ризични фактори
Условите кои го зголемуваат ризикот од убод од медуза вклучуваат:
- Пливање во период кога медузите се појавуваат во голем број;
- Пливање или нуркање без заштитна облека во областите каде што има медузи;
- Играње или сончање каде медумите се мијат на плажа.
Компликации при убод од медуза
Ретки можни компликации при убод од медуза вклучуваат:
- Одложена хиперсензитивна реакција, предизвикувајќи пликови, исип или други иритации на кожата една до две недели по убодот;
- „Irukandji“ синдром кој предизвикува болки во градите и стомакот, висок крвен притисок и проблеми со срцето.
Третирање на раните од убод од медуза
Повеќето убоди од медуза може да се третираат со испирање на површината со солена вода за да се отстранат пипалата и да се спречи понатамошно ослободување на отровот и потоа со потопување на зафатениот дел од кожата со топла вода.
Други, пак, може да бараат посебно лекување:
Осипот или други реакции на кожата поради одложена хиперсензитивност може да се третираат со орални антихистаминици или кортикостероиди.
Убодот од медуза во близина на очите бара итна медицинска грижа од офтамолог за контрола на болката и добро плакнење на очите.
