Нарушеното работење на штитната жлезда создава голем број здравствени проблеми кај луѓето
Тироидната жлезда или попозната како штитна жлезда со својот изглед потсетува на штит или пеперутка е една од најголемите ендокрини жлезди во човековото тело. Се наоѓа во вратниот дел под гркланот (Адамовото јаболко). Таа е одговорна за метаболната активност на клетките во целиот организам. Тироидните хормони (најпознати се Т3 и Т4) на штитната жлезда влијаат на енергијата, размената на јаглехидрати и масти, крвотокот, дигестивниот систем, нервите и мускулите. Тие се синтетизираат од јод и тирозин. Затоа е многу битно да се внесува доволно јод во организмот и во одредени ендемски подрачја со голема инциденца на појава на тироидни проблеми (најчесто зголемена тироидна жлезда или гушавост), се врши вештачко јодирање на солта за прехрана.
Пореметеното функционирање на штитната жлезда се манифестира со неспецифични и несвојствени симптоми кои во голем број случаи укажуваат на невролошки и кардиоваскуларни заболувања. Кога ќе настане оток со или без болки во долниот дел од вратот од гркланот, кога постои пореметен срцев ритам или кога некој близок од семејството се лекува од болести на штитната жлезда треба да се направи испитување и да се провери во каква состојба е тироидната жлезда.
Постојат три најчести заболувања на штитната жлезда:
- Тироидни јазли
- Намалена функција на тироидната жлезда (хипотироидизам) и
- Зголемена функција на жлездата (хипертироидизам) која уште се нарекува и Базедова болест
Создавањето јазли кај тироидната жлезда може да се случи во различен период од животот. Јазлите вообичаено се безопасни, но исто така можат да бидат и малигни. Доколку се утврди дека штитната жлезда е зафатена со малигни клетки потребен е хируршки зафат, во спротивно доколку не се малигни јазлите треба барем еднаш годишно да се проверуваат со ултразвук.
Замор и често губење на енергија, дебелеење, неподнесување на студ, сува кожа, психичка успореност и обилни и често нередовни менструални одливи кај жените се некои од симптомите на намалена функција на жлездата или хипотироидизам. Лекувањето на хипотироидизмот во денешно време е доста напреднато и се врши со земање на заменски тироксин хормони во вид на пилули во текот на остатокот од животот, со што пациентите и понатаму имаат доста квалитетен живот.
Кај зголемената функција на жлездата или хипертироидизам пак доаѓа до нервоза, психичка напнатост, страв, раздразливост, забрзана работа на срцето (тахикардија), чуство на топлина и препотување, слабеење, чуство на исцрпеност, кратки менструални одливи кај жените (надвор од вообичаениот циклус).
Заболувањата на тироидната жлезда најчесто се случуваат кај жените на постара возраст. Експертите велат дека дури 50% од жените на возраст по 60-тата година од својот живот добиваат заболување на штитната жлезда. Се претпоставува дека заболувањето е во врска со постоењето поголема количина естроген или според самите карактеристики на физиологијата на женскиот организам. Пациентите кои ги имаат овие симптоми треба веднаш да се јават на лекар за да се започне соодветна терапија за лекување.
